Het geven van een workshop geeft me altijd heel veel energie en nieuwe inzichten. Inmiddels hoef ik me al niet meer zo goed voor te bereiden, omdat ik alle vertrouwen heb in het groepsproces. De dynamiek in een groep vind ik steeds weer een van de meest spannende uitdagingen.
Ik hecht er veel waarde aan om de interactie op gang te krijgen. Meestal lukt het mij om binnen korte tijd echt contact met de groep te maken, door gewoon mezelf te zijn en me kwetsbaar op te stellen.
Echtheid zorgt voor herkenning.
En zo gebeurde het onlangs tijdens een workshop over het thema ‘eenzaamheid’ dat ik even met mijn mond vol tanden stond.
Een deelneemster gaf me een compliment over het feit dat ik mijn verhaal neutraal vertelde en het thema eenzaamheid niet meteen koppelde aan ouderen. Want, ging ze verder, er zijn zoveel jonge mensen ook eenzaam en daar hoor je weinig over. Deze groep zal echt niet over dit onderwerp praten. Er ligt sowieso een taboe op dit onderwerp, want zeggen dat je eenzaam bent, is ‘not done’. Iedereen knikte instemmend.
Opeens kreeg mijn verhaal een andere wending, want zomaar uit het niets, kwam er vanuit een hoekje achterin de zaal een zacht geluid.
Een vrouw stond op en zei; ‘en dat geld ook voor mishandeling!’, waarna ze weer ging zitten en er zachtjes aan toevoegde ‘ ...en zeker als het over je ouders gaat...’! Zo, die had ik niet zien aankomen.
De stilte die toen viel was voelbaar, je kon het bijna aanraken. Ik hield ook even stil, want je doet ook iets, als je niets doet. Een pauzelicht. Zichtbaar opgelucht, alsof ze blij was dat ze deze woorden had durven uitspreken. Ik pakte de draad weer op en gaf haar een compliment door te zeggen dat ik het dapper vond dat ze dit met de groep wilde delen. Om verbinding te maken het thema koos ik ervoor om dit beladen onderwerp met mijn ervaringen uit de praktijk te ondersteunen. Niet wegkijken, maar aankijken. Het is wat het is, niet mooi, maar wel realiteit. Zeker ook voor deze vrouw.
Al pratende kwam er een nieuw onderwerp op tafel, te weten ‘loyaliteit’. Kinderen zijn heel vaak loyaal aan hun ouders en dat isoleert hen en creëert eenzaamheid. Hiermee was de cirkel weer rond. De vrouw die het onderwerp ‘mishandeling’ te berde bracht, kwam na afloop van de workshop naar me toe, bedankte me hartgrondig en vroeg of ze me een knuffel mocht geven. Ze vertelde dat ze zich in de groep veilig had gevoeld en dat ze dit nog nooit eerder zo had mogen ervaren.
Het feit dat voldoende ruimte en respect had gekregen, gaf haar een fijn gevoel. Later, bij de borrel vertelde ze nog meer ervaringen uit haar leven, kennelijk was er iets opengebroken bij haar. Haar eenzaamheid was duidelijk een gevolg van de mishandelingen uit haar jeugd, die verstrekkende gevolgen hadden voor haar verdere leven. Ze had 4 kinderen gekregen, van een man die haar ook weer mishandelde! Uiteindelijk had ze zich uit deze cirkel bevrijd en was ze gescheiden. Helaas had ze in deze strijd het contact met 2 van haar kinderen verloren. Ik vroeg me af hoeveel ellende een mens in een leven kan verdragen.
Maar er zit toch ook een mooie kant aan, zoals er zonder donker, geen licht kan zijn. Zij was door alle pijn en verdriet, wanhoop en onmacht, ervan overtuigd dat ze door deze ervaringen te delen, ook iets voor anderen zou kunnen betekenen. Haar ervaringsverhaal zou lotgenoten uiteindelijk kunnen troosten en steunen. Anders zou toch alles voor niets zijn geweest!
Op de terugweg naar huis, zag ik steeds haar gezicht voor me en nam ik haar in mijn hart mee. Onze ontmoeting had haar goed gedaan en ik was haar dankbaar voor wat deze ervaring ook mij persoonlijk weer heeft gegeven. In gedachte bedankte ik haar voor haar vertrouwen en wenste haar alle kracht en wijsheid toe. Zo kan eenzaamheid uiteindelijk toch tot iets zinvols leiden...zij kwam er sterker uit.
