In de twintigste eeuw kende men in Beegden reeds een mannenkoor met een roemrijk verleden. Het koor werd echter al in de negentiende eeuw, om precies te zijn in 1869 opgericht. De naam van het koor was Société Lyrique en in Limburg en ver daarbuiten zeer bekend. Niet alleen vanwege het behaalde landskampioenschap in 1938 in de eerste afdeling, doch ook door de deelname aan muziekwedstrijden (feesten) in ons land maar ook in België. Het kampioenschap werd behaald op het zangconcours dat georganiseerd werd door “De Verenigde Zangers” te Breda.
Daarvoor werd in 1933 bij een muziekwedstrijd in de 2e afdeling te Thorn een 1e prijs met lof der jury behaald, de ereprijs en de directeursprijs. Het mannenkoor stond in de tijd totaal 40 jaar onder de bestuurlijke leiding van de eminente voorzitter Robert Evers (in de volksmond bekend met de naam “Baer Avers”)
De directie was toen in handen van de heer Jos Somers uit Roermond, die in 1929 de in 1912 benoemde Jan Evers (koster) opvolgde als dirigent. Dat was de oudere broer van de toenmalige charismatische voorzitter Robert. In de volksmond werd het succesvolle koor liefkozend de Zank genoemd. Het koor telde in die tijd ruim 80 zangers.
In de jaren vijftig van de vorige eeuw diende zich reeds langzamerhand de teloorgang van het koor aan.
De ledenaanwas stokte. Men besloot er een gemengd koor van te maken, doch dat bood op termijn eveneens geen soelaas en na het eeuwfeest in 1969 werd het koor opgeheven.
Heroprichting koor.
Sluimerend bleef de behoefte aan vocale muziek door een mannenkoor in Beegden aanwezig. De herinnering aan de vele successen van “de Zank” en de drukke en gezellige weidefeesten in de boomgaard van Robert Evers naast de parochiekerk bleven steeds voortleven in de herinnering van vooral de oudere Beegdenaren. Met veel respect werd nog steeds gesproken over het legendarische mannenkoor “Société Lyrique”.
In 1998 het jaar dat Prins Eugène I (Cuypers) de voorganger van de carnaval in het Jokerrijk was, kwam tijdens de evaluatie-avond na de carnaval het gemis aan een mannenkoor in de “vastelaovesmés” nadrukkelijk aan de orde. Die vastelaovesmés werd destijds gecelebreerd door de populaire pastoor Lei Smeets, die de Jokers in de parochiekerk tijdens de H. Mis hun vrije gang liet gaan.
Har Janshen (z.g.), dé kartrekker voor de vastelaovesmés nam eveneens de voortrekkersrol in deze op zich daarbij bijgestaan door Ger (Barry) Hoogmans in de rol van secretaris en Jan Huybers, die bij een eventuele heroprichting van het mannenkoor als dirigent aan de slag wilde gaan. Op 5 mei 1998 werd in café “Biej An en Thei” de oprichtingsvergadering gehouden van het nieuwe mannenkoor met de naam de Zank.
De stuurgroep wordt uitgebreid met Kees Fonville en Lei Hendriks.
Het eerste bestuur wordt op 28 mei 2001 benoemd en nam de plaats in van de stuurgroep. De samenstelling hiervan was als volgt: Har Janshen, voorzitter; Sjra Geelen, secretaris; Lei Hendriks, penningmeester; en de leden Kees Fonville en Hein Moors. Op 3 augustus 2001 passeerde de notariële akte en telde Beegden weer officieel een mannenkoor.
Het eerste optreden van het koor was op 30 oktober 1998 in de toenmalige Oranjezaal bij gelegenheid van de concoursreceptie van Harmonie Crescendo. Het koor bestond toen uit 15 zangers.
Het was tevens een ludiek optreden, want om het in een muzikale stijl te houden, werd door de zangers tijdens hun serenade flink met (wal)noten gestrooid. Al spoedig was het “nieuwe” mannenkoor in het Midden-Limburgse een graag geziene gast. Hun optredens tijdens de Bonte Avonden van de Jokers waren ludiek en derhalve erg komisch, maar toch ook muzikaal. De in desolate toestand verkerende kiosk in het gemeentepark van Beegden werd mede op initiatief van de Zank gerenoveerd en door de lokale muziekverenigingen weer in gebruik genomen ten behoeve van concerten in de open lucht. Kortom, een fijne aanvulling op de overige accommodaties van Beegden. In 2000 volgt de eerste dirigentenwissel. Jan Huybers, de man van het eerste uur, droeg de dirigeerstok over aan Huub van Oostaijen.
In de beginjaren beperkten de optredens van het koor zich tot enkele kleine concerten, optredens in bejaardentehuizen en zorginstellingen en deelname aan gemeentelijke activiteiten. Vooral de repertoire-keuze gekenmerkt door een juiste balans tussen traditionele koorliederen en liederen met dialecttekst, vaak gemaakt door eigen koorleden, was de oorzaak van de populariteit bij toehoorders en de zangers zelf.
In 2002 volgde dan het eerste optreden in het buitenland. Bij gelegenheid van de 30-jarige verbroedering tussen de toenmalige gemeente Heel (kernen Beegden-Heel-Wessem) en het Duitse Seligenstadt nabij Frankfurt (ontstaan uit de jumelage tussen Wessem en Klein Welzheim voor de gemeentelijke herindelingen in beide landen). Er waren optredens op de zaterdag en zondag in deze stad. Op de zaterdagavond was er een optreden van de Beegdense muziekgezelschappen in het Kurhaus van Klein-Welzheim. Het mannenkoor werd toen vergezeld door de Harmonie Crescendo en de Arosakapel. Hierdoor werd Beegden muzikaal nadrukkelijk op de kaart gezet bij onze oosterburen in het Duitse Hessen.
In 2003 organiseerde de Zank haar eerste korenavond in gemeenschapshuis ’t Leuke. Het koor stond die avond voor de laatste keer onder muzikale leiding van Huub van Oostaijen. Hij werd opgevolgd door Gerard Leurs, waarover zo dadelijk meer. De overige optredens werden verzorgd door gemengd koor “Con Amore” Baexem, jongerenkoor “Heel Vocaal” en het bekende mannenkoor “Geulklank” uit Valkenburg. Gedurende een reeks van jaren werd met dit koor een zeer vriendschappelijke relatie onderhouden. Helaas is het koor ten onder gegaan aan de perikelen met het ledenverloop als gevolg van corona.
Tot het tweede lustrum werd elk jaar in de maand mei de feestavond gehouden, die om toerbeurt georganiseerd werd door een stem in het koor met andere woorden 1e tenoren, 2e tenoren, baritons en bassen.
In de loop der tijd werd deze jaarlijkse feestavond mede als gevolg van de behoorlijke ledenaanwas uitgebreid tot dagtrips. Vergezeld van hun partners gingen de zangers met een touringcar naar toeristische trekpleisters in binnen- en buitenland. Meestal gecombineerd met een muzikaal optreden.
Zo werd onder andere opgetreden in de Kloosterkerk, de voormalige kerk van het Franciscanenklooster, in Valkenburg aan de Geulle, het bedevaartsoord Banneux, de Sint Janskathedraal in Den Bosch, De Dom van Aken (Dld), het oorlogskerkhof in het Zuid-Limburgse Margraten, maar ook een reisje naar de in Brabantse gotiek stijl gebouwde Sint-Pieterskerk in het Belgische Leuven met tevens een excursie in het Stadshuis Sint Pieter met schatkamer, alsmede de daar gevestigde microbrouwerij Domus. Kortom, reisjes waarbij het educatieve karakter vaak niet vergeten werd.
Een van de hoogtepunten in deze rij van uitstapjes was het tweedaags bezoek aan Solingen (Dld) in juli 2014. In feite ontstaan uit de vriendschap met de Merscheider Männergesangverein e.V, waarvan hun zanger oud-Beegdenaar Jan Hendriks als belangrijk intermediair optrad. Zoals de naam aangeeft het bevriende koor was afkomstig uit het stadsdeel Merscheid. Er waren optredens in de Klosterkirche van Gräfrath een deelgemeente van Solingen en beide dagen een muzikale deelname aan het Sommerfest in Merscheid. De Solingen Messerfabrik werd natuurlijk ook bezocht.
Jaarlijkse korenavonden.
Als gevolg van het succes bij de korenavond bij gelegenheid van het eerste lustrum vormde deze activiteit een vast gegeven in het jaarlijkse programma van de Zank. Onder leiding van dirigent Gerard Leurs, die langer dan 12 jaar de muzikale leiding had over het muziekgezelschap waren veel (Midden) Limburgse mannenkoren in de maand november te gast in gemeenschapshuis ’t Leuke. Om er en paar te noemen de Leudalzangers (Heythuysen), Maas- en Neergalm (Neer), de Wiejerdszengers (St. Joost), Cecilia (Linne) en het Hertens Mannenkoor. Ook gemengde koren zoals Canto Lyrico (Heel), de Leeuwer Cantorie en Animato uit Horn.
Meerdere keren trad Margriet Laumen-Schlössels tezamen met de Zank voor het voetlicht. Zij is een zeer bekende opera-, operette-, musical- en oratoria- concert zangeres. Gedurende een lange reeks van jaren is zij als vaste zangeres verbonden aan de opera van Krefeld/Mönchengladbach. Maar ook de Moselzangers uit Klimmen en het Maaslands Kozakkenkoor uit Grevenbicht. De grote zaal in ’t Leuke was dan telkens stijf uitverkocht.
Park- en Molenfeesten.
Ingegeven door de successen van de reeds genoemde vroegere weidefeesten georganiseerd door Société Lyrique voelde men bij de Zank steeds meer de behoefte om jaarlijks een dergelijk evenement te organiseren. Het voormalige gemeentepark met kiosk in het centrum van Beegden en de weide nabij de eeuwenoude standaardmolen vlakbij de Lange Vlieter en de Beegderheide vormden voor het koor een uniek decor om dit soort feesten in Beegden in ere te herstellen. Meerdere muziekgezelschappen hebben hier reeds hun opwachting gemaakt, maar ook solisten zoals de Maastrichtse volkszangeres Angelina (“Daan gaon de lempkes aon”) en de bekende Nederlandse bariton Sef Thissen (Venlo) in het opera- en operette genre, alom bekend van het bekende programma Viva Classic Live.
Ook in dit jubileumjaar is er op 15 juli weer een Openlucht concert in het gemeentepark en natuurlijk in het najaar op 25 november in het gemeenschapshuis ’t Leuke de Zank-Muziekpodium/Korenavond.
Muzikale begeleiding.
De Zank werd in de afgelopen 25 jaar achtereenvolgend gedirigeerd door Jan Huybers, Huub van Ostaayen,
Gerard Leurs, Tim Giesbers en sedert medio 2019 Paul Smeets. Voor de begeleiding aan de piano zorgden
Suus van Petegem, Roger Dings, Tim Giesbers, Toon Konings en Agnes van Dijk-Lengyel. Gedurende de afgelopen 25 jaar vervulde accordeonist Gino Lombardi bij optredens o.a. bij kleinere concerten en in verzorgings-/bejaardentehuizen een prominente begeleidende rol.
Bestuur
De bestuurlijke leiding was vanaf de oprichtingsdatum tot mei 2006 in handen van Har Janshen (z.g.). Hij werd toen opgevolgd door de huidige voorzitter Rob Mintjens. Saillant detail is, dat hij een kleinzoon is
van de legendarische éminence grise Robert Evers van Société Lyrique. Hij wordt ondersteund door de
bestuursleden Jan Coumans (secr/pen) Peter Adriaans(vicevoorzitter) en Har Derckx Jzn. en Pierre Snijders. Voor het muzikale gedeelte is een rol weggelegd voor de muziekcommissie.
Coronatijd.
Helaas is de Zank evenals de meeste verenigingen qua ledenaantal ook niet ongeschonden uit de coronapandemie gekomen. Medio maart 2020 ging Nederland op slot natuurlijk ook de repetities van de Zank. De muzikale plannen voor 2021 kon men opbergen.
Alhoewel de meeste van de circa 30 zangers afkomstig zijn uit Beegden, draagt het mannenkoor toch een regionaal karakter. Dit betekent dat er geen rem moet zijn voor mannelijke adspirantzangers uit andere dorpen. Men kan de Zank in Beegden altijd komen versterken. De wekelijkse repetitie is op de donderdagavond van 19.30- 21.30 in gemeenschapshuis ’t Leuke.
Henk Evers.
