Het jaar 2025 was nog maar net begonnen. En meteen was er onrust door een erg beroerd en inktzwart bericht uit Duitsland: Er was Mond en Klauwzeer vastgesteld in de buurt van Berlijn. Op een bedrijf met waterbuffels was al even een verdenking dat er misschien blauwtong zou zijn aangetroffen maar het bleek het veel alarmerendere MKZ-virus te zijn wat daar dieren had ziekgemaakt. Daar waar in de jaren 2023 en 2024 het Blauwtong virus enorm veel dieren ziek maakte en deed overlijden, kwam er nu een nog veel groter gevaar in het nieuwe jaar binnenvallen.
Spookbeelden uit 2001 kwamen bij veel dierhouders bovendrijven. Een groot gevaar bij dit virus is dat zoveel verschillende dieren ermee besmet kunnen worden. Zowel koeien, schapen en geiten als varkens, reeën en herten zijn gevoelig. Bij de vorige uitbraak werden honderdduizenden dieren in Nederland preventief gedood om de epidemie te kunnen stoppen.
Het virus is super besmettelijk en vooral dat maakt het zo spannend. Gaat het snel beperkt blijven tot de regio Berlijn in Duitsland of komt het ook in Nederland? Komt het in mijn buurt of blijft het ver weg? Wat gebeurt met opbrengstprijzen en kan mijn bedrijf dat aan? Mogen er nog dieren verplaatst worden of komen er vervoersverboden? Gaan mijn (hobby-)dieren dit overleven? Moeten of mogen we gaan vaccineren of moeten we het uitzieken?
Dit alles leidt tot enorme onrust en paniek bij vele dierhouders met grote zorgen over hun levende have. Qua ziektes waren de afgelopen jaren al weinig rustgevend. We hebben eerst onszelf uit de Coronacrisis kunnen loodsen; daar hadden onze dieren amper hinder van. Vervolgens komen zij weer in de gevarenzone door andere virussen zoals vogelgriep, Afrikaanse Varkenspest, Blauwtong en nu weer MKZ.
Emoties komen aan alle kanten weer bovendrijven. Logisch ook; het raakt je op alle fronten als je dieren dreigen ziek te worden door welke besmetting dan ook.
Maar nog veel meer als daar zo'n grote gevolgen aan kunnen hangen. Dan gaat het over mogelijke sterfte van je dieren; maar ook over dreigende ruiming van je veestapel. Dat is een ander woord voor doden en afvoeren van alle evenhoevigen op je erf of bedrijf.
Als er een dergelijke besmettelijke dierziekte in ons land opduikt, speelt de “zakelijke en realistische benadering” meteen de boventoon. Allereerst gaat de wettelijke regelgeving in werking. Dat betekent dat onmiddellijk moet worden voorkomen dat het betreffende virus zich verder kan verspreiden. Dat gebeurt door middel van vervoersverboden, oftewel een “stand-stil”.
Vervolgens wordt het binnengeslopen virus geëlimineerd: door het doden en ruimen van besmette dieren en dieren in de directe omgeving. Daarnaast worden preventief dieren gedood en geruimd in een wat ruimer gebied om de kans op uitbreiding van infectie te verkleinen.
Daarna, en eigenlijk ook al daarvoor is het afwachten of het gevoerde beleid succesvol is. En intussen moeten alle betrokken diereigenaren lijdzaam toezien wat er onder hun ogen wordt besloten en uitgevoerd. Daarmee komt de volgende emotie om de hoek kijken: Onmacht en frustratie! Hoe te accepteren dat je niets meer mag inbrengen in het proces wat gaande is. Dat kost enorm veel energie en levert massa's tranen op. Alleen al daarvan worden mensen ziek, het tast je weerstand aan, het levert veel stress en alle blijheid verdwijnt.
Het beginnen van het jaar met het dichtbij komen van zo'n virus als Mond en klauwzeer is dus geen goed begin te noemen, zeker niet voor mensen die meteen de dreiging voelen die dat in het verleden heeft opgeroepen. Een kaarsje aansteken kan dan mogelijk een deel van de eigen onmacht omzetten in de hoop op een goede afloop.