ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: TEGEL door Frits Criens

Midden-Limburg

De waereldj verangertj väör väöl miense te flot. En waat doon ze dan as ze het neet miër kinne volge? Ze kieke achteróm, nao de tied det ze het tempo waal kóste biehaoje. Nao Vreuger dus, wie het laeve väör häör nog te äöverzeen waas. Wie ze het idee haje mèt te tèlle. Det d'r raekening mèt häör waerdje gehaoje. Wie gelök nog gans gewuen waas. De herwaardering väör het dialect is dao ein väörbeeldj van. Nog neet zoeë lang geleje waas dialect get woeë se dich väör mós sjame. Det is väörbie. In het Ingels lesgaeve waas modern, mer det zeen sjteeds minder miense zitte. Trök nao toen. De televisie kumtj mèt aoj series in ein noew jeske. Doe zuus het zelfs in de popmuziek. 

 

Aoj bands kómme weer bie-ein of waere naogesjpeeldj door coverbands. Dao-in make echte muzikante laevendje muziek. Sjteeds mier leefhöbbers doon cd's aan de kantj en sjaffe zich weer eine platesjpeler aan. Origineel LP's en singels van vinyl zeen goudgeldj waerd. Ouch de politiek haet het eige volk en het eige landj opnoew óntdèktj. Det hètj "rechts", waat det ouch moog beteikene. Bekans äöveral woeë verkezinge zeen, wintj rechts ómdet miense dinke en haope det zón partieje miër väör häör kinne beteikene as partieje die zich bezig haoje mèt probleme wied van de däör. Bie dae hang nao vreuger huertj ouch de opkómst van sjtreekprodukten. Dao wèts se teminste van waat se in hoes haols, is de gedachte. 

 

Ellie haaj van de zomer väör het hoes aojerwetse junkerkes (duizendschoon) sjtaon. Ze bleudje lang en riek en haje flink bekieks. Väöl miense vroge väör zaod. Ein vrouw zag het zoeë: 'Ich höb noeët in de gate gehadj wie sjoeën die blome zeen en wie lekker ze ruke. Mer ja, vreuger haaj ederein junkerkes. Noe zeen ich pas waat we ószelf tekort doon mèt det deur gerei oet het tuincentrum. Waat good is, ligktj gewuen väör dien naas.' Sjoeën gezagdj, mer neet altied waor. Dus Ellie zag: 'Kiektj toch met oet woeë gae louptj dalik. Dae tegel dao väör uer naas ligktj ein sjtök hoeëger as die angere.'

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.