Hallo Magazine, destijds nog Hallo Leudal geheten, wijdde in het septembernummer van 2012 een uitgebreid artikel aan het startende Alzheimer Café Leudal waarin de opzet en de organisatie van het Alzheimer Café uitvoerig belicht werden. Alzheimer Café Leudal is ruim tien jaar na de start nog altijd springlevend.
Björn Maessen, Frits Beijnsberger, Anny Koolen, Petra Geenen, Ellen op ’t Roodt en Anouk Cluitmans waren volgens het artikel uit 2012 de mannen en vrouwen van het eerste uur. Zij zijn, op Ellen op ’t Roodt na, anno 2023 niet meer bij het Alzheimer café betrokken. Anderen en eveneens gedreven vrijwilligers waaronder Marja Pijpers en Yvonne van Zutphen, hebben hun taak overgenomen. Hallo Magazine ging met hen in gesprek over deze maandelijkse bijeenkomst voor mensen met dementie, hun naasten en andere belangstellenden.
Tijdens het Alzheimer café kunnen bezoekers in een ontspannen sfeer, in alle openheid met elkaar praten over een leven met dementie onder leiding van een deskundige gespreksleider. Het woordje Café verwijst dan ook nadrukkelijk naar de laagdrempeligheid van de bijeenkomsten. Vanaf de start in 2012 is Alzheimer Café Leudal te gast bij Zorgcentrum Beek & Bos in Heythuysen.
Kroegbaas
Marja Pijpers en Yvonne van Zutphen zijn al pakweg zeven jaar als vrijwilliger bij Alzheimer Café Leudal betrokken. Met de andere leden van de ‘werkgroep inhoud’ tekenen zij voor het programma van de tien bijeenkomsten die ieder jaar worden gehouden. Yvonne van Zutphen is tevens kroegbaas van het café, want zo wordt de gespreksleider in het Alzheimer Café jargon genoemd.
Waarom zijn jullie vrijwilliger bij het Alzheimer Café?
Yvonne van Zutphen: “Ik vind het belangrijk dat je een steentje bijdraagt in de maatschappij. Als verpleegkundig specialist werk ik dagelijks met mensen met dementie en dus was het Alzheimer Café een logische keuze voor mij.” De reden waarom Marja Pijpers vrijwilligster is geworden is van een heel persoonlijke aard: “Mijn moeder is in 2006 overleden aan de gevolgen van vasculaire dementie. Mijn vader in 2005 aan uitputting en verdriet door de zorgen om mijn moeder. Wij hun kinderen, begrepen niet zo veel van deze ziekte, met name omdat mijn moeder ook goede momenten had, vooral als er hulpverleners kwamen. Heel onzeker, machteloos en verdrietig voelde ik mij in die lange periode vooraf aan de opname in een verpleeghuis. Ik ben me gaan verdiepen in dementie en heb de opleiding miMakkus gedaan, waar je o.a. communicatie technieken leert bij dementie. Toen ik stopte met werken was het voor mij logisch om vrijwilligerswerk bij het Alzheimer Café te gaan doen en daar heb ik nog geen moment spijt van gehad.”
Wat is de taak van de kroegbaas is het Alzheimer café?
Volgens Yvonne van Zutphen fungeert de kroegbaas als gespreksleider en in deze rol probeert zij met de sprekers en bezoekers een dialoog op gang te brengen over allerlei onderwerpen die te maken hebben met dementie. “Ik probeert een open sfeer te creëren waarin er voor iedereen ruimte is om zijn/haar ervaringen te delen,” zegt Yvonne.
250 Alzheimer Cafés met het zelfde concept
Het concept van het Alzheimer Café is volgens Marja Pijpers en Yvonne van Zutphen in alle 250 Alzheimer Cafés in Nederland gelijk. Het zijn laagdrempelige informele bijeenkomsten waar lotgenoten elkaar kunnen ontmoeten.
De bezoekers, vaak mensen met dementie en hun naasten maar ook professionals, krijgen tijdens een bijeenkomst informatie over dementie.
Ideeën en ervaringen kunnen uitgewisseld worden. Daarnaast biedt een Alzheimer Café ook gezelligheid. De maandelijkse avond van Alzheimer Café Leudal die gewoonlijk door 40 à 50 personen wordt bezocht, eindigt altijd met een muzikale bijdrage.
Taboesfeer
Marja Pijpers: “We moeten ons realiseren dat we vroeg of laat in ons leven met dementie te maken krijgen. Je kunt er zelf door getroffen worden, of een van je naasten of mensen uit je omgeving. Daarom moeten we dementie niet wegstoppen maar er gewoon over praten. Dementie moet uit de taboesfeer. Een Alzheimer Café kan daar een belangrijke rol in spelen. “Iedere maand, op de zomermaanden na, organiseren wij een bijeenkomst,” vertelt Yvonne van Zutphen. Iedere bijeenkomst heeft een inspirerend, informatief en soms confronterend thema. Op 28 februari schenken we speciaal aandacht aan ‘zorgmogelijkheden’ en op 28 maart staat het thema ‘intimiteit en seksualiteit’ centraal. Op 25 april komt het thema ‘probleem gedrag’ aan de orde en op 23 mei besteden we aandacht aan de ‘Wet Zorg en Dwang’. We eindigen het seizoen met een avond waarop de ‘activiteiten van de gemeente Leudal in het kader van dementie’ besproken gaan worden. Een heel gevarieerd programma dus.”
Intimiteit en seksualiteit
Is er in tien jaar Alzheimer Café qua onderwerpen veel veranderd? Yvonne van Zutphen: “Een onderwerp als intimiteit en seksualiteit zouden we tien jaar geleden niet hebben opgenomen in ons programma. Nu doen we dat wel omdat de negatieve impact van dementie op zowel seksualiteit alsook intimiteit een veel voorkomend probleem is waarbij de gevolgen voor de onderlinge relatie groot kunnen zijn. Vanuit de praktijk heb ik ervaren dat mensen het heel fijn vinden als hierover gesproken wordt. Ook in de spreekkamer krijgt dit onderwerp nog onvoldoende aandacht. We willen het wat meer uit de taboesfeer halen.”
Welkom
Iedereen die met dementie te maken heeft is welkom in het Alzheimer Café Leudal dat gehouden wordt op elke vierde dinsdag van de maand, behalve in juli en augustus. Een bijeenkomst die op een feestdag valt wordt verschoven. De zaal is open vanaf 19.00 uur. Het programma start om 19.30 en eindigt om 21.30. De toegang is gratis, koffie en thee zijn gratis en voor de overige consumpties wordt een bescheiden bijdrage gevraagd en nieuwe vrijwilligers bij Alzheimer Café Leudal zijn altijd van harte welkom.
Contactadres ACL: alzheimercafeleudal@gmail.com
