Aangezien ik redelijk vaak een tolk Nederlandse Gebarentaal (NGT)
gebruik en ik deze mensen ook een s op de voorgrond wil zetten,
heb ik een dubbelinterview gemaakt met twee tolken waarmee ik
graag samenwerk en die er zeer op gericht zijn om de
communicatie tussen de horende buitenwereld en mensen
met een auditieve beperking te verbeteren.
Dit zijn Emma de Esch, combi-tolk (zij is immers ook schrijftolk)
en Mariska Bergs, tolk NGT. Beiden zijn ook bekend in het
tolken met mensen die ook minder goed kunnen zien,
of zelfs blind zijn.
Emma
Wat is het mooiste van gebarentaal?
Alles is mooi aan gebarentaal. Alleen al er naar kijken, maakt me altijd weer verliefd op de taal. Iets mooiers bestaat niet in mijn ogen.
Wat zijn de minder leuke dingen die je meemaakt tijdens je werk?
Er zijn eigenlijk geen minder leuke dingen die ik mee maak tijdens werk. Wat ik wel lastig vind, is dat ik regelmatig ‘nee’ moet zeggen als iemand me vraagt om te tolken. Mijn agenda is zo vol dat ik vaak niet kan omdat ik al aan het werken ben.
Ik realiseer goed dat het niet fijn is als mensen zonder tolk zitten en voel me dan snel verantwoordelijk om me in bochten te wringen om toch te kunnen.
Daardoor heb ik wel eens te weinig tijd voor een privéleven naast werk. Maar dat gaat het laatste jaar steeds beter.
Wat zijn je nevenactiviteiten naast tolk?
Ik doe nog een hoop vrijwilligerswerk. Zo ben ik de voorzitter van stichting Limburg Hoort Zo! Een stichting die activiteiten organiseert voor doven en slechthorenden (en hun familie en vrienden) in Limburg.
Hoewel dirigent van het Nederlands Gebarenkoor onderdeel is van mijn werk, gaat ook daar nog een hoop vrijwillige tijd in zitten, maar het is ook een super tof onderdeel van mijn leven.
Hoeveel tolkopdrachten heb je gemiddeld per week?
Moeilijk te zeggen. Ik tolk gemiddeld 50 uur per week. De ene week zijn dat er minder, de andere week tolk ik in het buitenland bij een groepsreis en maak ik 12-14 uur per dag.
Welk gebaar zouden wij eigenlijk allemaal moeten kennen?
Veel! Haha, het ideaalbeeld is natuurlijk dat iedereen gebaren leert op de basisschool en dat zou kunnen voortzetten op het middelbare onderwijs. Dan zou iedereen een goede basis kunnen gebaren en best ver komen met dagelijkse woordenschat. Dat is echter nog niet realistisch. Het alfabet en een aantal werkwoorden lijken mij altijd handig om te beheersen. Dan kun je je voorstellen.
Wat ik het leukste vind aan mijn werk als gebaren- en Schrijftolk:
Ik kom overal en ontmoet super veel mensen. Elke dag is anders en ik leer super veel. Er gaan elke week nieuwe werelden voor me open.
Ik tolk bijvoorbeeld met kerst bij mensen thuis hun kerstvieringen, bij bevallingen, op feestjes, familieweekenden, ziekenhuisbezoeken, op hun werk.
Andersom werkt dit ook zo. Ik tolk ook wel eens voor kinderen. Als je lange tijd met ze werkt, zie je elkaar groeien, ook dat is heel bijzonder.
Er ontstaan wel eens vriendschappen. Het lastige daarvan is dat je niet met iedereen vrienden kan zijn. Vrienden hebben aandacht en tijd nodig, die heb ik niet genoeg haha.
Uitdagende situaties vind ik ook heel leuk. Dingen die op wat hoger niveau gaan, vergaderingen of colleges bijvoorbeeld. Daarbij moet je hard werken en is het niet vanzelfsprekend dat je het goed doet. Er kan voorbereiding aan vooraf gaan, na twee uur tolken, ben je al moe. Dat vind ik ook tof!
Zijn er ook dingen die ik niet tolk of niet leuk vind aan het vak?
Persoonlijk ben ik wel voorstander van de goede tolk op de goede plek. Ik ben niet religieus en heb weinig kennis over de kerk en de gebaren die daar bij horen. Ik tolk dan in de regel niet in kerkelijke situaties. Ik ben daar ook gewoon niet goed in, dat kan beter een collega doen die daar wel goed in is!
Emma is overigens ook mede-initiatiefneemster van het inloophuis voor doven in Geleen. In de Hallo van juni 2024 heb ik hier al over geschreven. Ik zal later over muziektolken gaan schrijven.
Mariska
Hoe ben je in het doven- en tolkwereldje beland?
Op de middelbare school moesten we een spreekbeurt houden over een taal. In de bieb zag ik een boekje over lichaamstaal en daarin werd gebarentaal genoemd. In een uurtje leerde ik het handalfabet en was ik helemaal gefascineerd geraakt door de gebarentaal.
Ik studeerde erna aan de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening en zag tijdens stages dat gebarentaal ook bij andere doelgroepen werd ingezet.
Hoe ziet de gemiddelde dag van een tolk gebarentaal of schrijftolk eruit?
Door de vorige avond in mijn agenda te kijken wat er gepland staat. Ik weet nooit vantevoren hoe de dag zal verlopen. Ik weet alleen hoe laat ik waar moet zijn en wat voor setting het is, maar de inhoud is altijd anders.
De ene keer sta ik onverwacht op mijn hakken in de modder in een bos de biologieles te tolken, en het andere moment een verhitte discussie tijdens een vergadering. Super afwisselend en uitdagend dus!
Wat voor opleiding heb je hiervoor moeten volgen?
De HBO-opleiding Tolk Nederlandse Gebarentaal te Utrecht.
Wat is het mooiste dat je als tolk ooit hebt meegemaakt?
Ik heb in de afgelopen jaren veel mooie tolkopdrachten meegemaakt. Ik vind dat ik het mooiste beroep van de wereld heb, maar als ik echt moet kiezen: ik mocht een keer tolken bij de verloskundige. Er werd een echo van de baby gemaakt en door mij kon de dove mevrouw de hartslag van de baby ‘zien’. En de eerste keer dat ik in het buitenland aan het werk was.
Het betrof een groep mensen die zelf ziek waren of herstellende, of een naaste hiervan. Zij beklommen te voet of per fiets een berg in Frankrijk om geld op te halen voor KWF en het Toon Hermans huis. Het was erg bijzonder om met deze groep onbekende mensen je je een week lang één grote familie te voelen en mooie verhalen te delen.
Wat zou je graag nog meer willen bijleren, als mens en tolk?
Als tolk wil ik graag vaardiger worden in het vertalen van gesproken Engels naar de Nederlandse gebarentaal, omdat Engels een steeds meer gebruikte taal aan het worden is. Denk aan vakjargon,lessen op school e.d. die in het Engels gegeven worden. Als mens zou ik graag willen leren om te onthaasten; eens vaker op de rem te trappen in deze snelle maatschappij.
