Dinsdagmorgen 15 januari ging als een lopend vuurtje het bericht door Leveroy dat Truus Wetemans, de uitbaatster van café-zaal Wetemans in Leveroy plotseling was overleden. Niemand had dat zien aankomen. Truus, in Leveroy en ver daarbuiten ook bekend als Truus van Hölskes, was in het voorafgaande weekend nog gewoon zoals altijd in haar café actief geweest.
Truus is 82 jaar geworden en ze is overleden in haar woning met het dorpscafé aan de Dorpstraat in ‘Leivere’ waar zij haar hele leven heeft doorgebracht. Op maandag 21 januari werd zij na een plechtige uitvaartdienst op het parochiekerkhof van de H.Barbara in Leveroy begraven.
Het nieuws van het overlijden van Truus stond al snel op de Facebookpagina Leveroy Net. Het bericht werd vele malen gedeeld en binnen 24 uur hadden al tientallen mensen een reactie op Facebook achtergelaten. Uit al die reacties bleek overduidelijk hoe Truus door haar dorpsgenoten gewaardeerd werd en hoe onwerkelijk haar overlijden werd ervaren. Direct werden er herinneringen aan haar gedeeld. Oud-inwoner Chrétien Breukers vertolkte het gevoel van velen met de woorden:
“Truus van café Wetemans is dood. Dat kan eigenlijk niet, want Truus was er altijd en zou nooit dood gaan. Nu is er niemand meer om de koffietafel voor haar te regelen en de koude schotel te maken.”
In de krant werd aan het overlijden van Truus een artikel gewijd onder de titel ‘Boegbeeld van Leveroy overleden’ en op een Nederweerter website werd zij het ‘icoon van Leveroy’ genoemd.
Ook burgemeester Evers van Nederweert reageerde op haar overlijden via Twitter : “Truus Wetemans is niet meer onder ons. Een groot gemis.”Het vorig jaar nog had de Nederweerter burgemeester Truus Wetemans in haar eigen café-zaal onderscheiden met een Gemeentecompliment in de categorie Ondernemend Nederweert.
In 2011 had Truus reeds een Koninklijke onderscheiding gekregen voor al haar verdiensten voor Leveroy. Veel Leveroyse verenigingen vonden bij Truus en Miel Wetemans een gastvrij onderdak en ze werden materieel en immaterieel ook nog eens ruimhartig gesteund.
Café-zaal Wetemans; de huiskamer van Leveroy
Truus was er dan ook altijd; 67 jaar lang! Vanaf haar 15e jaar werkte zij al in het café. Eerst met haar ouders en later met haar broer Miel die in 2001overleed. Dat was een heel moeilijke periode in het leven van Truus. Ze moest toen besluiten of ze het café met de in de jaren ‘70 aangebouwde zaal in haar eentje ging voortzetten. Ze nam het besluit door te gaan, hoewel ze toen al op een leeftijd was waarop menigeen met werken stopte. “Miel zou dat ook zo gewild hebben” liet ze zich in 2012 in een filmportret met de titel ‘De huiskamer van Leveroy’ ontvallen.
Onder de leiding van Truus en Miel was café Wetemans een bloeiende onderneming geworden.
Als je er een feest wilde vieren moest je lang van te voren de gewenste datum vastleggen want anders was die datum reeds vergeven. In de topjaren, toen er nog veel getrouwd werd, waren er ieder weekend wel een of twee bruiloften. “ En die bie os trouwe gaon auch neet gauw oet ein” vertrouwde Truus mij met een knipoog eens toe.
Lief en leed
Lief en leed gingen bij café Wetemans vaak hand in hand. ’s Middags nog een koffietafel na een uitvaart- het café lag immers recht tegenover de kerk -en ’s avonds was er weer een afgesproken feest. Dat betekende voor de uitbaters Truus en Miel en hun personeel dat er vaak heel veel uren hard gewerkt moest worden. Na het overlijden van Miel in 2001 kreeg Truus enkele jaren later weer een grote klap te verwerken.
De frietkraam die pal naast de zaal gelegen was, ontplofte na brandstichting in het begin van de nacht. Heel slapend Leveroy schrok wakker van die knal. De schade aan de zaal was groot maar gelukkig had niemand in het pand letsel opgelopen. In 2011 ontsnapte Truus aan de dood. Een automobilist die vanuit Heythuysen Leveroy binnenreed, miste de bocht naar rechts bij de kerk en parkeerde zijn auto in het café waarbij het voertuig Truus op een paar meter na miste.
Mijn beste herinnering aan Truus dateert van onze eigen bruiloft. Truus stopte na afloop van het feest een nijptang in mijn hand met de woorden: “neem die mer met, anges kump ze met dien maedje nog neet binne.” Wat ze daarmee bedoelde werd duidelijk toen we bij ons huis iets verder op aankwamen. Wat was er gebeurd: familieleden en buurtgenoten hadden bij wijze van grap de buitendeuren met betonmatten gebarricadeerd. Dankzij de tang van Truus, die dit ’s avonds tijdens het feest ter ore was gekomen, bleek binnenkomen voor ons toen gelukkig geen probleem. Wij zijn haar daar nog altijd dankbaar voor!
Hoe nu verder ?
Een café-zaal Wetemans met gesloten deuren en ’s zomers een leeg terras kan niemand in Leveroy zich goed voorstellen. Het koor, de handboogschutterij, de biljartvereniging, de heemkundevereniging, de schutterij en vele andere organisaties maakten tot nu toe voor hun activiteiten geregeld gebruik van café-zaal Wetemans. Zaalhuur werd er volgens inwoner Lei van Roij zelden of nooit gevraagd. “Als de mensen maar een consumptie gebruikten, was het goed.” Of dit in de toekomst allemaal zo kan blijven is nog onduidelijk.
Wat wel duidelijk is, is dat met het overlijden van Truus een zeer markant persoon er niet meer zal zijn en dat heeft op meerdere terreinen een grote impact op de gemeenschap van Leveroy.
Ze zal gemist worden.
Café-Zaal Wetemans in Leveroy of te wel Bie Hölskes*
Een beknopte geschiedenis
‘Hulskesgoet’
Reeds in 1547 wordt in kerkelijke archieven het ‘Hulskesgoet’ in Leveroy genoemd. Het perceel was ‘een bunder en drie vierdel’ groot. De eigenaar van ‘Hulskensgoet’ is in 1622 ene Jan Hulskens. Aangenomen mag worden dat de familie Hulskens vermogend was of in ieder geval hoog in aanzien stond, want hun huwelijkspartners waren bepaald niet de armsten uit de streek.
Van de volgende generaties Hulskens is bekend dat zij naast het boerenbedrijf waarschijnlijk ook toen al een herberg bezaten. Van bewoner Jan Hulskens en Gertrudis Verstraelen is het vrijwel 100% zeker dat ze op deze plaats een herberg hadden, want in 1728 vindt in hun boomgaard een ‘vreselijke moord’ plaats.
Hendrik Verstraelen wordt in de boomgaard van Hulskes tijdens de Leveroyse kermis doodgestoken door ene Jacob Haeldermans en hij sterft in de armen van zijn zuster ‘op de hof van Hulskes’. Vanaf 1884 wonen er geen nazaten van deze familie Hulskens meer op de boerderij annex herberg in Leveroy.
Fuuske en Boerenbond
In 1895 komt er verandering op Hulskens. Er wordt namelijk een ‘fuuske’ onder de ‘Hulskens-port’ gevestigd . Ook de in 1897 opgerichte Boerenbond vindt haar onderdak bij Hulskens. De grote boerderij krijgt in 1904 een nieuwe eigenaar als Wilhelmus Wetemans het pand koopt. Wetemans is afkomstig van de “Noewen Hoof” in de Beemderhoek. In 1913 heeft deze Wilhelmus Wetemans die in Leveroy ‘Hulskes Wullem’ genoemd wordt een cafévergunning voor een café van 59,20 vierkante meter. 100 jaar later bestaat het café nog steeds en in 2013 wordt het 100-jarig bestaan van café-zaal Wetemans met als uitbaatster Truus Wetemans, de kleindochter van Wilhelmus Wetemans, uitbundig gevierd.
- Hulskens wordt ook als Hölskens en als Hulskes geschreven.
Tekst: Pieter Knippenberg
