In het Nederweert van de jaren zestig heeft Studentenclub St. Petrus-Canisius het moeilijk. Het onderscheid tussen de studerende en de werkende klasse vervaagt, ook in Nederweert. Het vinden van opvolgers voor de vertrekkende leiding verloopt moeizaam en ook het ledenaantal van de vereniging loopt terug. Jongeren zoeken en vinden hun vertier steeds meer elders en de activiteiten van voorbije jaren slaan niet echt meer aan. Aan de teloorgang van die studentenclub heeft Toneelvereniging De Krottepoffers het ontstaan te danken, zo vertelt geboren en getogen Nederweertenaar Jan Vaes aan Hallo Magazine.
De Krottepoffers, een terugblik.
Om toch iets voor de jeugd van twaalf tot zestien jaar in Nederweert te organiseren, wordt als alternatief voor de studentenvereniging de organisatie ‘Open Huis’ opgericht. In het patronaatsgebouw op de hoek Schoolstraat-Kapelaniestraat komt daartoe een centrum met een ontspanningsruimte en hobbyclubs waaronder een toneelclub. Het jongerencentrum met de naam Krottepofhof heeft echter nooit echt gefloreerd, maar de toneelgroep van het centrum blijkt wel levensvatbaar te zijn. Vanuit die groep is vijftig jaar geleden Toneelvereniging De Krottepoffers geboren. Jan Vaes is lid van het eerste uur en hij is in 1972 zelfs een van de oprichters. Anno 2022 is oud-onderwijzer Jan Vaes als regisseur voor de toneelclub actief. “Dat ik al zo lang aan De Krottepoffers verbonden ben is niet zo vreemd,” zegt Jan Vaes. “Ik vind het gewoon nog altijd heel erg leuk om dit te kunnen doen.”
Krottepofhof
De Krottepoffers is geen alledaagse naam voor een toneelgezelschap. De ietwat aparte naam van de toneelgroep blijkt een afgeleide te zijn van het kortstondig actieve jongerencentrum Krottepofhof. Die naam is volgens de website van De Krottenpoffers ontleend aan een oud boerengebruik. ‘As de booreminse vreuger krotte haaje geschoefeldj, gïnge ze de póf van heur bóks drinke’. Voor diegenen die het dialect van Nederweert niet machtig zijn: Met krotten worden bieten bedoeld!
Hoogtepunten
Toneelvereniging De Krottepoffers brengt vanaf 1972 toneel op de planken in Nederweert. Dat gebeurt op locatie maar ook op straat. De toneelclub speelt kluchten en blijspelen en treedt op tijdens bonte avonden. Ook de jonge inwoners van de regio komen aan hun trekken. Het eerste stuk van de Krottepoffers is ‘Over Ploef, de domme boef’.
De première vindt plaats op 26 januari 1974. In de jaren daarna zullen er nog tientallen voorstellingen voor jongeren en volwassenen volgen. Humor en het plaatselijk dialect zijn belangrijke elementen in de uitvoeringen van de Krottepoffers.
Jan Vaes: “Zelf zal ik niet zo snel naar een blijspel of klucht gaan kijken, maar dit genre doorspekt met humor, waardeert ons publiek sterk. Je ziet de mensen tijdens de voorstelling genieten. Naast die kluchten en blijspelen zijn ook de stukken die Gerard Kessels voor ons geschreven heeft, ware hoogtepunten in ons bestaan. Persoonlijk kijk ik ook met veel voldoening terug op het stuk ‘de Verstoteling’ waar in een moord in Nederweert centraal staat.”
‘De Bende van Jan de Lichte’
Jan Vaes: “Dit jaar bestaan De Krottepoffers vijftig jaar en om ons gouden jubileum te vieren, spelen wij dit najaar in de periode van 21 oktober tot 12 november een bijzondere productie. In de ons vertrouwde Pinnenhof brengen wij ‘De Bende van Jan de Lichte’ op de planken. Het worden rond de tien voorstellingen over macht, rijkdom en armoede. Het stuk is gebaseerd op het klassieke boek van Louis-Paul Boon en gaat over bendeleider Jan de Lichte die in de 18e eeuw strijdt tegen de gevestigde orde. Het verschil tussen arm en rijk wordt steeds groter en de lijn tussen goed en kwaad steeds dunner. De taferelen worden hier en daar afgewisseld met gepaste zang en muziek. Het bestuur had mij gevraagd een stuk uit te zoeken waar zoveel mogelijk leden van de vereniging een rol in zouden kunnen spelen.
Dat kan bij dit stuk waar zestig verschillende rollen in voorkomen. Het is een hele klus. Alleen al met de voorbereiding ben ik als regisseur veertien volle weken bezig geweest.
Zowel voor als achter de schermen wordt er hard gewerkt: het vertalen naar het Nederweerts dialect, overleg met (oud-)technici van de Munt in Weert over de mogelijkheden van de belichting, het ontwerpen en maken van een multifunctioneel decor; de planning voor de vele rollen; het ontwerpen en maken van de kleding; het bespreken van de grime. De Krottepoffers zijn er bijna klaar voor.”
Gaan De Krottenpoffers ook nog hun eeuwfeest in 2072 beleven?
Jan Vaes: “Dat valt niet te zeggen, maar gelukkig is er in Nederweert nog altijd animo genoeg om toneel te spelen. Maar in 2072 hoop ik in de hemel op de eerste rang te mogen zitten.”
