ColumnsFrits Criens

Column: GEDOOGZONES door Frits Criens

Midden Limburg

Versjtandj kumtj mèt de jaore. Aan det gezègdje mós ich dinke, wie ich vriedig deze kop in de Limburger loos: Waterschap wil gebieden waar bever niet langer welkom is. Het versjtandj is in dit geval gelökkig flot gekómme. Want pas op 18 oktoeëber 2002 zeen de iërste vief bevers in het Luedaal oetgezatte. Ze kwome oet ein gebied det vreuger in Oeëst-Duitslandj loog. Ich dink det die miense dao blie wore det ze van de biëste aaf wore. Ouch hie waas lang neet ederein d'r gelökkig mèt det die bevers in de baeke van het Luedaal waerdje oetgezatte. Dao zooj ein sjlaagveldj langs de oevers waere aangerichtj, waas de väörsjpelling. Det waas neet zoeë mer ein fabeltje. Bevers knage noe einmaol gaer buim óm. Leefst gezónj, dieke buim. Toch wole väörsjtenjers de knagers nao oos prachtige Luedaal haole ómdet die d'r hiel lang geleje ouch haje gezaete. En ouch zoje bevers de biodiversiteit vergruete. 

 

Det waord haaj ein saort Biebelse kracht. Biodiversiteit dankzij de bever waas efkes ein toverwaord. Door de bever zooj de natuur in het Luedaal väöl rieker en sjoeëner waere. Ich zeen in wörkelikheid det prachtige buim in de kracht van häör laeve ómgelagdj waere. Bevers höbbe hie gein natuurlike viande en kriege väöl jónge. In ein paar jaor tied waas de knuffelbever verangerdj in eine plaogbever. Väör het probleem ein bietje in de handj te haoje, waere ze al jaore in sjtilte deils aafgesjaote. Kroeën, sjtam, wortelsysteem, aafgevalle blaad zeen het zichtbare paradies van biodiversiteit det eine boum is. Mer te väöl prachtige buim zeen al weg, kapot gemaaktj. Buim woeë-in veugel häör kost kóste zeuke, breuje, äövernachte en sjoele én die de biotoop wore van talloze saorte insekte. De bever kriegtj de sjöldj. Mer waem haet hem hie haer gehaoldj?

 

Noe wiltj het Watersjap Limburg gedoogzones aanwieze woeë bevers moge hoeze. De organisatie is de äöverlast kótsmeug. Het kostj eine houp tied, geldj en enerzjie óm de probleme en de äöverlast door de bever op te rume. Het noets det het Watersjap det hel-op zaet, is waat mich betreftj gein slecht begin van 2025.

 

2025, waek 2

 

 

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.