'Dao is gein doon aan,' zag ich taege Ellie. Ich haaj al dökker èns gezagdj det ich väör de wintjer de gäöte nog zooj doon. Det werk doon ich lever neet, ómdet ich mich ónzeker veul op ein leier. Het waas d'r nog neet van gekómme, want zègke en doon is neet hetzelfdje. Efeng, ich waas d'r dan toch aan begós väör van het gedoons aaf te zeen. Klage doon ich neet, mer het veel taege. Het leek waal of de gäöt weer hoeëger hing as anger jaore. De zoere windj kós mich ouch gein good doon. Ich haaj óndanks alles eine ummer nöttigheid bie-ein gevaegdj en ging väörzichtig en houterig nao ónger. 'Dao kinne we het weer aeve mèt doon,' zag ich taege Ellie. Gelökkig begreep het mich. Emes angers zooj gezagdj höbbe: 'Bedoot dich neet.'
Doon - deej - gedaon: ein sjterk werkwaord mèt väöl versjillendje beteikenisse. Det liëtj de alinea hie baove al zeen. Waat eine joker mèt kaarte is, is het waord doon väör oos dialecte. 'Op ein leier sjtaon, is niks mier gedaon väör miense van miene doon,' zag ich. Ich deej mich effe van de bein väör de sjpanning oet mien lief kwiet te waere. Mien erm en bein riejerdje en deje nöt. Ich haaj mich zoeë mótte haoje op die leier det ich ram oet miene doon waas. 'Wils se get drinke?' vroog Ellie. 'Doot mich mer ein glaas thië,' zag ich, 'det duit mich mesjien good. Dan doon ich mich óngertösse op mien gemaak de gooj kleier weer aan.'
De sjoeënste beteikenis van doon zal ich neet licht vergaete. Viefenvieftig jaor geleje zoot ich mèt Piet van de mèlk bie Houtrust in Haelen aan het buffet. Ich waas knechtje. In dae tied was het normaal det bezörgers, hanjeliere en vertegewaordigers aaf en toe ein café aandeje op häör route. Wae móste weer wiejer wie eine opkuiper van bagke binnekwoom. Eine vaste klantj dae royaal reep: 'Toos, doot d'r ós hie allemaol eine.' 'Goje hanjel gehadj?' vroog Piet van de mèlk. 'Waat doon de bagke, allewiel?' De opkuiper bedach zich neet. 'Knorre!'
2020, waek 48
