ColumnsFrits Criens

Column Modertaal MÓDDER, door Frits Criens

Midden Limburg

Dit is gein praoper óngerwerp, mer waal pure natuur. Ich leep mèt eine kleinzoon door de bós. Äöveral loge peul water. Noe probeer ich oos kleinkinjer ein bietje fatsuunlik dialect te liëre. Det ze neet väör eder ónbekindj waord automaties het Hollandjs waord invölle. Al dan neet mèt dialectklanke oetgesjpraoke. Zoeë wie vreuger emes taege de meister vertèldje det zien moder altied aerpele sjèldje in ‘een doorslag.’ Efeng. Het menke vroog: ‘Opa, moog ich door de módder loupe?’ Ich zag: ‘As se nog ein anger waord wèts väör módder.’ Det wis hae neet, dus we lepe nao eine pool haer en hae trooj d’r mèt zien sjtevelkes in. ‘Enne,’ vroog ich. ‘Zaks se ein bietje weg?’

 

‘Nae, opa, mót det?’ ‘Jao,‘ zag ich. ‘As se neet ein bietje wegzaks, sjteis se in eine gewuene pool water, neet in de módder. Gank noe mer èns dao haer,’ zag ich. Ich wees nao eine pool woeë ich van wis det d’r módder in loog. Hae rendje väöroet en reep: ‘Hie zak ich ein bietje weg.’ ‘Dan is det módder,’ zag ich. ‘Is het van dae weike módder of is d’r sjtevig?’ Hae paterdje door de pool op en aaf en käördje de sjtevigheid van de módder ónger zien veut. ‘Hie,’ wees hae, ‘is het deper as dao. De módder hie is weiker as dao.’ Hae keek mich vraogendj aan. ‘Dae sjtevige módder,’ begós ich oet te ligke, ‘det is “taoter”. Dao zitj get minder water in as in dae angere. Dae mèt miër water hètj “pratsj”.

 

Det waord sjtóng hem aan. Hae sjprook het mèt väöl plezeer ein paar kiër achterein oet. ‘As d’r nog miër water inzitj?’ vroog hae. ‘Dan is het “drabbes”’, zag ich, ‘of “blubber”. Det zal ich dich ouch laote kieke.’ We lepe nao het vèn vlak bie de Litsberg det väör driekwaart is drueg gevalle. Langs de renj waas het eine drabbes. Wie we bekans thoes wore, zag ich: ‘Det waertj tied, ich mót hel nao de wc.’ Hae keek mich aan en zag: ‘Dan mer flot, opa, angers höbs se dalik de bóks vol pratsj.’

 

2021, waek 6

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.