ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: RAOD door Frits Criens

Midden Limburg

Ellie is van de lègk, gans van de mèlk. Zón oetdrökkinge tuine det in oos dialect het boerelaeve ein groeëte rol sjpeeldje. Det is nao de aorlog in rap tempo verwaterdj. En daomèt verangerdje ouch de taal. Wäörd of oetdrökkinge äöver het boerewerk vreuger verdwiene, want det werk besjteit neet mier. Van emes dae niks geliërdj haaj, waerdje gezagdj: 'Dae haet allein het paerd väör het gaat gekeke.' Ein verwiezing nao het ploge mèt ein of mier paerd. 'Van de lègk zeen', zagte de miense as emes oet ziene doon waas. In ein taal die oet het boerelaeve kumtj, is det ein gans normaal oetdrökking. Want as ein hoon oet häöre doon is, lègktj ze gein eier. En as ein koe oet häöre doon is, geuftj ze gein of minder mèlk. Dan is ze 'van de mèlk.'

Ich begós dit sjtökske äöver Ellie det oet ziene doon is. En det ligktj aan mich. Of eigenlik aan miene rechterwiesvinger woeë ich róndj de Pinkstere twië kiër aan bèn geopereerdj en dae nog neet hel wiltj genaeze. Väör het nog preciezer te zègke: Ellie is ein bietje van sjlaag door alle goje raod dae het kriegtj. Al klinktj in dit geval het waord 'alle' waal erg väöl. Eigelik is het mer éin advies, det door hiel väöl miense waertj gegaeve, zelfs door professionals oet de mediese waereldj. 'Doe mós hem mer good verwinne.'

Det duit Ellie ouch. Het is vol äövergave verpleegster en verzorgster tegeliek en hèltj óngertösse hoes en haof bie asof het niks is. Ich zooj neet weite woeë ich äöver zooj mótte klage. In taegedeil. Mer het is van sjlaag ómdet miene wiesvinger, óndanks al det verwinne, neet wiltj heile. Noe twiefeltj Ellie aan zichzelf. Mót d'r nog baeter of miër verwindj waere? En wie dan? Het vreugtj de hiële tied: 'Zègk het dan.' Mer ich weit niks waat baeter zooj mótte. Het is allemaol de sjöldj van det verwin-advies en dae waerse vinger dae zich van Ellie zien verwinnerie niks aantrèktj. Mer ich krieg hem nog waal. As dae prengel baeter is, sjteit hem nog get te wachte!

2023, waek 25

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.