In Loosdrecht verongelukte in 2016 een 19 jarige vrouw. Zij werd aangereden door een vader en een zoon die met twee maal de toegestane snelheid een illegale straatrace hielden. De vader reed voorop met een Porsche en de zoon reed achter hem met een mini. De zoon was piloot bij Ryanair. Enkele maanden na het ongeval ging hij als piloot werken bij Transavia.
Toen de zoon veroordeeld werd wegens het ongeval wilde Transavia hem ontslaan maar mocht dat niet van de rechter. Hoe zit het bij ontslag van een werknemer die betrokken is bij een strafbaar feit.
Ontslag na verdenking of veroordeling
Een werknemer kan pas worden ontslagen wegens ongewenst gedrag als:
- dit gedrag aan de werknemer te wijten is;
- dit gedrag samenhangt met de werkzaamheden of functie van de werknemer; en
- het ontslag in verhouding staat tot dit gedrag en het overige functioneren van de werknemer.
Zo is het ontslag van een werknemer die al 30 jaar zonder opmerkingen goed functioneert daarom lastiger dan het ontslag van een werknemer die pas 6 maanden in dienst is. En een badmeester die van een zedendelict wordt verdacht raakt sneller zijn baan kwijt dan een automonteur die van hetzelfde delict wordt verdacht.
Ontslag arbeidsrecht na strafrechtelijke verdenking, veroordeling of vrijspraak
Als een werkgever een medewerker wil ontslaan omdat een werknemer verdacht wordt van een strafbaar feit den moet de werkgever zelf bewijzen dat de werknemer betrokken is (geweest) bij strafbare handelingen. Ook moet de werkgever bewijzen dat dit verband houdt met de werkzaamheden of functie. Zo zal bij fraude dit verband er eerder zijn bij een bankmedewerker dan bij een medewerker van bijvoorbeeld een sociale werkplaats. Wordt een bankmedewerker vrijgesproken van fraude vanwege onvoldoende bewijs, dan is een geldig ontslag nog steeds mogelijk. Bijvoorbeeld wanneer de werkgever bewijst dat de bankmedewerker in strijd handelde met een geldende gedragscode. Ernstige schending daarvan leidt al snel tot een geldig ontslag, maar niet per se tot een strafrechtelijke veroordeling. Een geldig ontslag valt of staat dus met het hebben van voldoende bewijs. Bewijs dat de werkgever zelf moet verzamelen.
Transavia wil piloot ontslaan
Het ongeluk waarbij de piloot betrokken was vond plaats (maart 2016) voorafgaand aan het ingaan van de arbeidsovereenkomst met Transavia. (mei 2016). Nog voordat de piloot start bij Transavia, vond er een gesprek plaats tussen Transavia en de piloot waarin hij aangeeft dat hij verdachte is. In 2017 wordt de piloot veroordeeld tot een taakstraf omdat hij mede schuldig zou zijn aan het ongeval.
Transavia verzoekt daarom de rechter of ze de piloot mogen ontslaan. Transavia zegt dat er sprake is geweest van extreem gevaarzettend gedrag van de werknemer in het verkeer en het overtreden van (verkeers)veiligheidsnormen Daarmee zou er een directe relatie met zijn functie als piloot zijn, waarin hij bij uitstek verantwoordelijk is voor de veiligheid van anderen in de lucht.
Wat vindt de rechter
De rechter stelt in deze zaak voorop dat de onderhavige kwestie nauw samenhangt met een dodelijk ongeval, dat morele verontwaardiging in de samenleving en publiciteit heeft opgeroepen. Daarbij is het beeld van een straatrace veelvuldig naar voren gekomen, een beeld dat zich moeilijk laat rijmen met wat verwacht mag worden van een verantwoordelijk piloot. Immers, het volgen van veiligheidsvoorschriften en verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid van anderen maakt onmiskenbaar onderdeel uit van de werkzaamheden van een piloot. Dit is ook de basis van de verkeerswetgeving die de piloot in ernstige mate heeft overtreden.
Maar eenmalig extreem gevaarzettend gedrag in het verkeer acht de rechter onvoldoende om te oordelen dat sprake is van onverenigbaarheid met de functie van piloot. Dat sprake is van meer dan een incident, met risico’s voor de vliegveiligheid, is niet gebleken, aldus de rechtbank. Daarbij kwam dat Transavia hem in dienst genomen had terwijl de piloot verteld had dat hij betrokken was bij een dodelijk ongeval. Daarom mocht Transavia de piloot niet ontslaan. Transavia en de piloot hebben nog onderhandeld met elkaar en na betaling van een onbekend bedrag door Transavia is de piloot uiteindelijk toch akkoord gegaan met ontslag.
