Sjpraekwäörd en gezègkdjes verdwiene väör en nao oet de taal. Ouch oet het Nederlands. In miene tied liërdje we op sjoeël alike rieje sjpraekwäörd oet de kop. Mèt de beteikenis. Noe waere ze amper nog óngerweze. Dus de jeugd gebroektj ze vanzelf sjteeds minder. As miense extra kläör in häör taal bringe mèt 'dae aojerwetse kal', kieke häör kinjer en kleinkinjer dök raar op. Gewuen ómdet de ze beteikenis neet kinne. 'Det is väör de vot gesjörgdj; Emes betrèkke in de koet; Ein paerd en ein vrouw, mós se naeve de däör koupe; Eine maasvès bietj neet in eine hei-perik; Woee pesjtoeër ziene luip haet, zitj de duvel op bèd.'
Det zeen as väörbeeldj ein paar prachtige oetdrökkinge väör ein probleem of situatie kort en krachtig te beneume. Sjpraekwäörd zeen namelik codes. Mer as se die codes neet kins, verluustj dit saort taal zien functie. Gelökkig is het gebroek van gezègkdjes en sjpaekwäord nog neet gans verdwene. Sommige zeen zelfs populair. Ich laes ze soms, mer huer ze väöral. In de sjwerdjese kal van aojere zeen ze nog sjpringlaevendj. Dees waek kwoom ich hetzelfde gezègkdje ein paar kier bie versjillendje miense taege. Mesjien ómdet het väörjaor is. Want dees oetdrökking waertj in allerlei positief situaties gebroektj. As emes gelök haet, of eine mètvaller. As het in de leefdje of bie ein exame mètzitj.
Doe kries waat se verdeens. Dao geit het hie äöver. Het is ein fijn compliment väör emes dae good waer haaj op vakantie. Of väör emes dae eine vètte pries haet in de laoterie. Mer ich höb het ouch angers mètgemaaktj. Ein paar jaor geleje zote we mèt ein paar man bie-ein. We zoge ós mer aaf en toe en haje väöl te vertèlle. Eine haaj zien hoes óndanks de recessie flot, väör good geldj verkochtj. We wore blie väör hem, en emes zag: 'Doe kries waat se verdeens.' Mer eine angere zag dao paaf baove-op: 'Daoväör haole ze mich zeker äöver twië waeke ein sjtök van ein lóng weg.' Het waerdje effe hiel sjtil. Vanaaf det moment höb ich det gezègkdje oet mien taal verbanne.
2019, waek 16
