Hutten bouwen, met zand spelen en met takken sjouwen; kinderen kunnen zich ermee uitleven én het is goed voor hun ontwikkeling. Speelruimte voor kinderen is een belangrijk aandachtspunt bij de inrichting van de leefomgeving. Maar bij speelruimte wordt al gauw gedacht aan veldjes met speeltoestellen. Terwijl ook de natuur zoveel moois te bieden heeft om te spelen.
De gemeente zet samen met inwoners in op een leefomgeving die uitdaagt tot spelen, bewegen en ontmoeten, waarbij natuurlijk spelen een belangrijke rol krijgt. Beleidsmedewerker sociaal domein Miep Dam en beleidsmedewerker fysiek domein John van den Berg geven tekst en uitleg over deze nieuwe koers. Miep: “Om meteen een misverstand uit de weg te ruimen: natuurlijk spelen gaat niet zozeer over speeltoestellen die van natuurlijke materialen gemaakt zijn. Het gaat over een natuurlijke omgeving die uitdaagt tot spelen. Denk daarbij aan spelen met zand, takken, boomstammen, water en keien. Hiermee krijgen kinderen de kans om avonturen te beleven, lekker te ravotten en zich te verwonderen over wat ze tegenkomen in de natuur.”
Goed voor de ontwikkeling
John: “Geef kinderen een hoop takken en ze bouwen er een hut van. Natuurlijk spelen is goed voor de ontwikkeling van kinderen, het stimuleert de fantasie. Het vergroot de weerbaarheid, want ze komen met allerlei enge beestjes in aanraking. En ze leren om risico’s in te schatten, want ze kunnen over een boomstam lopen die warempel glad is.”
Mooiste speelherinneringen
Miep: “Als ik spreek met de scholen in Maasgouw dan hoor ik terug dat kinderen buiten spelen belangrijk vinden en heel graag doen. Dan moet buiten wel een plek zijn waar het prettig én veilig is én dat je uitgedaagd wordt om te spelen. Een plek waar je kan aan rotzooien, ‘ruige’ dingen doen, fantaseren en wegdromen. Daar komen kinderen elkaar ook tegen. Buiten, in hun eigen speelomgeving doen kinderen veel sociale vaardigheden op.”
Voor jong en oud
“Wanneer je ook aan volwassenen vraagt wat hun mooiste speelherinneringen zijn als kind, zijn dat vaak herinneringen aan het buiten spelen. Groen en natuur vinden we allemaal prettig. Daarom willen we als gemeente anders kijken naar de inrichting van onze leefomgeving. Het gaat erom dat we de openbare ruimte voor iedereen zo aantrekkelijk mogelijk maken. Om erop uit te gaan, te ontmoeten, te bewegen en te spelen. Niet alleen voor kinderen, maar voor inwoners van alle leeftijden”, aldus Miep.
Meerdere doelen
Buiten zijn en bewegen; het is goed voor onze gezondheid. Dat is een belangrijke reden om de leefomgeving beweeg- en speelvriendelijk in te richten. Maar de nieuwe koers brengt nog meer doelen bij elkaar als het gaat om de inrichting van de openbare ruimte. Bijvoorbeeld het stimuleren van biodiversiteit, wat eenvoudig uitgelegd ‘veel verschillende soorten leven’ betekent. John: “We maken meer ruimte voor natuur en kijken daarbij bewust naar hoe we kunnen werken aan biodiversiteit. Denk bijvoorbeeld aan het aanplanten van verschillende soorten bomen of het ophangen van nestkasten voor insecten en vogels. Ook is het klimaatbestendig maken van de omgeving een belangrijk doel. Omdat we steeds vaker te maken krijgen met hogere temperaturen, willen we koelteplekken realiseren. Dit zijn plekken waar veel bomen staan en het tijdens een warme zomer koel blijft.”
Mooie voorbeelden
Er zijn al een aantal mooie voorbeelden van natuurlijke speelplekken in Maasgouw. John: “Eind mei gaan we aan de Bosstraat in Beegden een zandhelling opschonen samen met de werkgroep Vrienden van de Beegderheide en Kindervakantiewerk Beegden. Hier kunnen kinderen straks in het zand spelen. Er staan ook verschillende bomen waar in geklommen kan worden en een speeltoestel dat geplaatst is door Kindervakantiewerk Beegden. Maar met name de natuurlijke speelruimte op deze plek, daar kunnen kinderen zich uitleven.
Ook zijn we aan de slag met een natuurlijke speelvoorziening aan het Ervenplein in Maasbracht. De gemeente helpt mee om het gebied te vergroenen, door bomen en struiken te planten maar ook wilgentakken te leveren waarvan een tunnel gemaakt kan worden. Ook dat is werken aan biodiversiteit. De nieuwe koers betekent overigens niet dat speeltoestellen als schommels of wipkippen nu uitgesloten zijn. Als inwoners op een bepaalde plek toch graag speeltoestellen willen, gaan we samen met ze op zoek naar externe financiering. Het motto blijft ‘samen maken we Maasgouw’.”
Door een andere bril
De behoefte en de betrokkenheid van inwoners staat centraal bij het inrichten van een beweeg- en speelvriendelijke omgeving. Miep: “Bij een wens voor een speel- of ontmoetingsplek gaan we met inwoners in gesprek om te kijken naar wat er mogelijk is. We stimuleren ze daarbij om niet alleen aan speeltoestellen te denken, maar breder te kijken naar of er ruimte is voor natuurlijk spelen, of er een ontmoetingsplek voor jong en oud gerealiseerd kan worden én hoe we daarbij kunnen werken aan biodiversiteit en klimaatadaptatie. We gaan door een andere bril naar de omgeving kijken; een omgeving die inwoners van alle leeftijden uitnodigt om te bewegen, elkaar te ontmoeten en te spelen.”
