VerhalenPieter Knippenberg

Van burgemeester tot natuurfotograaf. Hans Smulders vereeuwigt mens en natuur van Bali tot Bonaire maar vergeet De Peel en het Leudal niet

Midden Limburg

Wanneer je Hans Smulders (Sint Michielsgestel 1949) gepassioneerd en met kennis van zaken over zijn grote hobby natuurfotografie en zijn vrijwilligerswerk op o.a. Bonaire hoort praten, wordt snel duidelijk dat de ‘carrière switch’ na zijn actieve loopbaan hem goed heeft gedaan. Smulders die na zijn studie o.a. ontwikkelingswerk voor de FAO (Wereld Voedsel Organisatie) deed in Kenia, vervulde terug in Nederland leidinggevende functies binnen bedrijven in de landbouwsector en werd daarnaast politiek actief. In Oost-Afrika begon hij ooit met het fotograferen van de flora en de fauna.

In Limburg werd de Brabander Hans Smulders bekend toen hij in 2004 tot burgemeester van Meijel benoemd werd. Door een gemeentelijke herindeling ontstond op 1 januari 2010 de nieuwe gemeente Peel en Maas en daarmee kwam zijn functie als eerste burger te vervallen. Van 7 mei 2012 tot 15 maart 2013 keerde Smulders echter kortstondig terug in het ambt. Hij werd waarnemend burgemeester van Leudal. De vrije tijd die hij kreeg na zijn pensionering bood hem de ruimte zich toe te leggen op zijn sluimerende hobby natuurfotografie. Inmiddels heeft Hans Smulders als natuurfotograaf en co-auteur al aan een viertal verhalende fotoboeken zijn medewerking verleend, waaronder het boek ‘Het Leudal voor nu en altijd’.

Smulders is nu 72, is hij niet te laat begonnen?

Hans Smulders: “Misschien is dat wel zo, maar wanneer je volop met je baan bezig bent, is dat op dát moment voor jou het belangrijkste.

Het is als een kolkende rivier waarin je meegezogen wordt. Dat gaat dan wel ten koste van andere wezenlijke zaken die ook aandacht verdienen. De natuur en het fotograferen waren altijd al mijn hobby, maar ik had er te weinig tijd voor.

De laatste burgemeester van Meijel

Ik ga de boeken in als de laatste burgemeester van Meijel. Ik ben op mijn post gebleven tot de herindeling een feit was. Meijel wilde graag zelfstandig blijven en ik moest de mensen overtuigen dat een herindeling op termijn het beste voor het dorp was.

Voor en na een pittige raadsvergadering zocht ik vaak de rust van de Groote Peel op. Dat natuurgebied was voor mij als een soort revalidatiecentrum.

Toen ik mij een keer hardop afvroeg wat ik toch zou moeten gaan doen na mijn pensionering, adviseerde mijn vrouw Danielle mij de Peel te gaan fotograferen en van die foto’s een boek te maken. Die raad heb ik opgevolgd. Ik ben in 2010 dagelijks de Groote Peel ingetrokken en heb de planten- en de dierenwereld en natuurlijk ook het Peellandschap met mijn camera vastgelegd. Een heel markante boom heb ik echt iedere dag vanuit een zelfde positie gefotografeerd. Dat alles heeft geresulteerd in het boek ‘De Groote Peel en jezelf tegenkomen'.

“Het uitlezen van de cameraval is spannend”

De liefde en de interesse voor de natuur en speciaal voor de Peel, heb ik al vanuit mijn jeugd. Ik ben opgegroeid in Wanroy aan de andere kant van de Peel waar mijn vader burgemeester was. In 2014 verscheen mijn tweede fotoboek met de titel 'Door Bali geboeid' met fotomateriaal van mij en mijn vriend Auke Nawijn die ik op het armste deel van Bali heb ontmoet. In dit boek staan de mens en de natuur van Bali centraal. De mensen op Bali heb ik in mijn hart gesloten. Ik ben er na mijn eerste bezoek aan het eiland nog zeker twaalf keer teruggekeerd.

De opbrengst van het boek heb ik gedoneerd voor een scholingsproject op Bali. Ook ging er een bedrag naar een hospitaal in Nepal waar de oudste zoon van Danielle destijds werkte in de toerisme sector.

Tijdens mijn vervanging van burgemeester Arno Verhoeven maakte ik hernieuwd kennis met Phlip Bossenbroek die als ecoloog voor Staatsbosbeheer werkte. Door hem maakte ik kennis met het Leudal. We zijn goede vrienden geworden. Samen maakten we in 2016 het verhalend fotoboek 'De Groote Peel in vogelvlucht' waarin ruim 200 foto’s van mij zijn opgenomen. In september 2019 verscheen opnieuw een boek waaraan we samengewerkt hebben met als titel ‘Het Leudal voor nu en altijd.

Een wonderlijk natuurgebied’. Het is vrijwilligerswerk; de opbrengst van deze boeken is bestemd voor natuureducatie. Phlip Bossenbroek en ik zijn momenteel nog met een tweetal projecten bezig. We werken mee aan een boek over de natuurgebieden rondom Weert en Nederweert. Wij concentreren ons op het natuurgebied de Zoom. Ook werken we samen aan een boek over de Peelrandbreuk. In de Zoom heb ik via een cameraval prachtige nachtopnames gemaakt van wilde zwijnen, reeën en dassen. Het uitlezen van die camera is iedere keer spannend. Je weet niet wat de camera ’s nachts vastgelegd heeft.”

Een mooie natuuropname maken vergt soms veel geduld

Voor het maken van mooie natuurfoto’s moet je over een flinke dosis geduld beschikken. Hans Smulders toont mij een prachtige foto van een spelend jong vosje in het zonlicht. Voor het maken van deze foto heeft hij drie dagen in een camouflage tentje voor het vossenhol gezeten. Begin er maar eens aan! Waar Smulders vroeger gepakt en gezakt - voor het geval dat - met allerlei apparatuur de natuur introk, maakt hij nu andere keuzes en neemt alleen die camera mee die hij ook echt denkt nodig te hebben. Natuurfotografie blijkt geen goedkope hobby te zijn. Hans Smulders:

“Professionele camera’s en dito lenzen zijn ‘duur speelgoed’ maar leveren wel kwaliteit en je laat je wel eens tot een dergelijke aankoop verleiden. Ik werk nu hoofdzakelijk met twee full frame camera’s.

De luchtfoto’s die ik gemaakt heb voor het boek De Groote Peel in vogelvlucht zijn gemaakt vanuit een hete luchtballon.

Nu heb ik de beschikking over een drone, maar die heb ik nog maar weinig gebruikt.

“redden wat er te redden valt”

Vanaf een bezoek aan Curacao in 2013 en de daarop volgende jaren aan Bonaire, waar een zoon van Hans en Danielle woont, maakt Hans Smulders ook op de Antillen natuur- en landschapsfoto's. Het accent ligt op het maken van foto’s van de vogels die op de eilanden wonen en van vogels die Bonaire in bepaalde tijden van het jaar bezoeken. Het fotomateriaal doneert hij aan DCNA (Dutch Caribbean Nature Alliance) en aan Dutch Caribbean Species Register van Naturalis Biodiversity Center.

Hans en Danielle hebben door hun talrijke bezoeken aan het eiland een goede band opgebouwd met de natuurbeschermers op het eiland. Een vakantie op Bonaire, zo vertelt hij, is meer een werkvakantie omdat zij actief betrokken zijn bij allerlei projecten ter bescherming van de natuur. De mangrovebossen hebben het er zwaar en de vegetatie op het eiland heeft veel te lijden heeft van overbegrazing door de vele ezels en geiten.

“We proberen daar te redden wat er te redden valt,” zegt Hans Smulders die daarnaast natuurlijk ook tijd vrij maakt voor – hoe kan het anders- het fotograferen van de imposante natuur van Bonaire.

Voor meer informatie: www.kijknaarnatuur.nl