Een pentekening in bruin van de St. Petruskerk en een met stro bedekte boerderij met waterput (afmeting 104 x 154 mm) is ongetwijfeld de oudste illustratie van Roggel. Het is een tekening van Constantijn Huygens Jr. We weten exact wanneer het werk is gemaakt: 21 oktober 1673. Deze datum staat op de tekening gekrabbeld met de toevoeging: Roggel 4 uren van Venlo.
Maar we weten de datum ook dankzij een aantekening in het dagboek van de tekenaar, waaruit blijkt dat hij op deze dag in Roggel verbleef. In die dagnotitie oordeelt hij overigens zuinigjes over het onderwerp van zijn tekening: "Un miserable petit village" (een onbeduidend klein dorpje). Inderdaad een citaat in het Frans, destijds de taal van de elite. Onbetekenend was deze Constantijn Huygens Jr., zoon van de grote dichter en geleerde Constantijn Huygens waar in onze tijd nog een literaire prijs naar is genoemd, dan zelf ook allerminst en dat gold tevens voor de man in wiens gezelschap hij verkeerde en waarvan hij de persoonlijke secretaris was. Het is niemand minder dan stadhouder Willem III van Oranje, die volgens dezelfde dagnotitie een verblijf had gevonden in de pastorie: "S.A. logea chez le curé" (S.A. is een afkorting van Son Altesse oftewel Zijne Hoogheid). Hijzelf zal waarschijnlijk vanuit zijn logeerkamer de tekening van Roggel hebben gemaakt. Maar hoe raken in godshemelsnaam een Oranjeprins en zijn kunstminnende secretaris in een uithoek als Roggel verzeild?
Rampjaar
Om dat te begrijpen moeten we een roemrucht jaartal uit de Nederlandse geschiedenis op het toneel roepen; 1672, het Rampjaar. In dat jaar was, zoals een oud rijmpje het bondig samenvat, "de regering radeloos, het volk redeloos en het land reddeloos". De jonge staat Holland, op dat moment badend in de Gouden Eeuw, werd van alle kanten aangevallen, met als belangrijkste vijand de Franse koning Lodewijk XIV, die veel bekender is onder zijn bijnaam de Zonnekoning.
Op het nippertje redt Holland het vege lijf door haastig grote stukken land onder water te zetten,
de Oude Hollandse Waterlinie, en wist in de oorlogsjaren die volgden, door de Fransen de "Guerre Hollande" (1672-1679) genoemd, het tij te keren. In het najaar van 1673 wagen de Hollanders het zelfs vanuit hun waterlinie een klap uit te delen en ondernemen een veldtocht naar Bonn, een Frans wapendepot aan de Rijn. Met de Franse ontruiming van deze Midden-Rijnstad op 13 november wordt de militaire campagne met succes bekroond. Op deze vermoedelijk eerste veldtocht met de Prins houdt Huygens Jr. een dagboek bij, dat begint op 29 september, de dag van zijn vertrek uit Den Haag, en eindigt op 6 december, wanneer het leger op de terugtocht is. Tevens maakt hij tijdens de veldtocht tekeningen van de dorpen en steden, waarvan er 5 bewaard zijn gebleven. Waaronder dus het kerkje van Roggel.
Roddelpraat
Hoewel de Fransen uiteindelijk worden verjaagd is het Rampjaar het begin van het einde van de bloeitijd van Holland. Dat geldt niet voor de ster van de Oranjeprins. Die zou nog verder stijgen aan het Europese firmament en bereikt het zenit als hij in 1688 dankzij de bloedlijn van zijn vrouw Mary tot koning van Engeland wordt gekroond en hij veruit de belangrijkste tegenstrever van de Zonnekoning wordt. Deze koninklijke machtswellusteling blijft namelijk de ene na de andere oorlog voeren om het grondgebied van Frankrijk te vergroten. In 1715 zou hij, stokoud en versleten, op zijn sterfbed hebben verzucht dat hij de krijg te zeer heeft lief gehad. De Oranjeprins en zijn secretaris zijn dan al enige jaren overleden. Constantijn junior heeft wel in 1688 de oversteek met Willem III naar Engeland gemaakt en is blijven schrijven in zijn dagboek, zodat ons van 1673 tot 1696 een inkijk in het hofleven rond Willem III wordt gegund inclusief amoureuze roddels. De aandacht voor deze roddelpraat kwam hem wel op een verwijt van de 19de -eeuwse historicus Robert Fruin te staan. Hij oordeelde dat de secretaris maar “klein en bekrompen” was en vond dat hij geen oog had voor de “grootheid der mannen met wie hij verkeert”. De dagboeken zijn te lezen op www.dbnl.org met de zoekterm Constantijn Huygens jr.
Kerkje
En het kerkje van Roggel? Het schip brandde in 1691 geheel af en werd het jaar erna weer herbouwd. In de 19de eeuw is het godshuis verbouwd en vergroot en ook in 1929 is de kerk wederom uitgebreid. De kerktoren is in de eeuwen na de tekening hoger geworden. Maar er zijn zeker nog bouwelementen aanwezig die teruggaan tot 1673. De op de tekening met stro bedekte boerderijen en het achter de wilde begroeiing gelegen kerkhof zijn natuurlijk helemaal verdwenen. Ook herinnert niets meer aan het verblijf van de Oranjeprins en zijn secretaris.
