Er gaan maar weinig dagen voorbij waarop kranten niet berichten over aanslagen en overvallen en ook nieuwsberichten over moord en doodslag zijn anno 2023 geen uitzondering. In de regionale krant toont de rubriek ‘Voor het hekje’ wekelijks hoe verdachten van allerlei vergrijpen zich voor de rechter voor hun daden moeten verantwoorden. 90 jaar geleden was het niet anders. Zelfs de landelijke dagbladen berichtten destijds over de moord op ene Driek (Hendricus) Puts uit Haelen in de nacht van 7 naar 8 oktober 1933. ‘Een ongewoon soort misdadiger die zoo uit de gevangenis kwam, maakte Driek Puts met een mes af’, luidde een van de krantenkoppen. Ook aan de rechtszaak besteedde de landelijke pers veel aandacht.
Een opmerkelijke rechtszaak
In januari 1934 doen veel kranten verslag van een opmerkelijke rechtszaak in Roermond. Een schoenmakerszoon uit Leveroy wordt beschuldigd van de moord op Haelenaar H. Puts en van een poging tot moord op diens broer P. Puts. De kranten die nog niet gehinderd worden door de huidige privacywetgeving, geven gedetailleerd weer wat er op 7 en 8 oktober 1933 in het ‘Midden-Limburgsche dorpje Haelen, enkele kilometers van Roermond verwijderd, op den Napoleonsweg’ gebeurd is.
Een opmerkelijke rechtszaak
In januari 1934 doen veel kranten verslag van een opmerkelijke rechtszaak in Roermond. Een schoenmakerszoon uit Leveroy wordt beschuldigd van de moord op Haelenaar H. Puts en van een poging tot moord op diens broer P. Puts. De kranten die nog niet gehinderd worden door de huidige privacywetgeving, geven gedetailleerd weer wat er op 7 en 8 oktober 1933 in het ‘Midden-Limburgsche dorpje Haelen, enkele kilometers van Roermond verwijderd, op den Napoleonsweg’ gebeurd is. Volgens een voorloper van Dagblad de Limburger wordt Peter Godefridus (Frits) van Roij (geb.31-01-1900) uit Leveroy, pluimveekoopman van beroep en pas acht dagen op vrije voeten na een ‘groote’ gevangenisstraf vanwege brandstichting in Nijmegen, berecht. Hij heeft een 52-jarige ongehuwde handelaar in paarden, koeien en varkens uit Haelen in zijn eigen woning ‘de keel afgesneden’. Frits van Roij is geen onbekende van Justitie. De Roermondse rechtbank heeft hem al eens wegens ‘diefstal van rijwielen’ veroordeeld.
‘Een onguur type’
Het slachtoffer van de moord is dus Hendrikus Puts, die volgens de kranten in Haelen als ‘deugdzaam’ bekend staat. Hij woont samen met zijn broer Peter en diens dochter aan de Napoleonsweg. Tijdens de rechtszaak wordt duidelijk dat op de vooravond van de moord de verdachte van Roij bij de buurman van Puts, een houthandelaar, naar het adres van de veehandelaar geïnformeerd heeft. Hij wil hem dringend persoonlijk spreken en laat aan de houthandelaar doorschemeren een afspraak met Driek Puts te hebben die hij ’s middags in café Du Commerce aan het Stationsplein te Roermond ontmoet heeft. De houthandelaar beschrijft van Roij als een onguur type.
Sigaar
Enkele uren later meldt van Roij zich bij het huis van Driek Puts. Niet Driek maar zijn broer Peter Puts opent de deur. Driek zelf is niet thuis. De bezoeker geeft te kennen dat hij Driek moet spreken en blijft op hem wachten. Driek Puts arriveert rond half twee. Tijdens de rechtszitting wordt geopperd dat Puts die nacht met zijn vrachtwagen een vracht suiker over de grens naar Roggel heeft gesmokkeld. Peter Puts gaat naar bed en laat zijn broer met van Roij in de huiskamer achter. Omstreeks drie uur in de nacht, zo verklaart Peter Puts later tijdens de rechtszitting, wordt hij wakker door hulpgeroep en gekreun van Driek. Peter spoedt zich naar beneden en loopt naar de garage achter het huis. Daar treft hij zijn broer levenloos en badend in bloed aan en ook Peter Puts wordt door de nog aanwezige van Roij met een mes aangevallen.
“Een litteken van zijn oorlel tot onder aan zijn bovenlip”
Tijdens het gevecht wordt Peter in het gezicht geraakt door het mes. Het lukt Peter de man zijn wapen – een splinternieuwe dolk - af te nemen. Zijn toegesnelde dochter roept luid om hulp en van Roij neemt daarop de benen. Hij laat zijn jas en een fiets achter die hij de vorige dag bij een café aan de Swalmerstraat in Roermond gestolen heeft. Hij zal zich later zelf bij de politie aangeven. “Peter Puts was mijn opa”, weet de 78 jarige Cor Puts uit Haelen. “Ik herinner het mij nog heel goed. Opa had een litteken over zijn wang van zijn oorlel tot aan zijn lip.”
Sectie
Uit de sectie die later op de dag plaatsvindt, blijkt dat Driek Puts met messteken in de hals, de arm en het onderlijf om het leven is gebracht en dat hij nog een sigaar tussen zijn vingers had. Van een worsteling met zijn aanvaller kan dus geen sprake zijn geweest, concludeert de rechtbank.
Smokkelrelatie
De van moord verdachte Leveroynaar beweert dat hij een smokkelrelatie met Driek Puts had en dat hij door beide broers Puts aangevallen is en uit noodweer handelen moest. De rechtbank hecht echter weinig waarde aan zijn verweer en is van mening dat van Roij uit puur financieel gewin en met voorbedachten rade Puts heeft aangevallen. De rechter veroordeelt hem tot twaalf jaar gevangenschap voor doodslag. En dat is nog niet alles. Ook voor de diefstal van de fiets in Roermond wordt Frits van Roij fors bestraft, want zijn gevangenisstraf wordt daardoor met maar liefst twee jaar verhoogd.
Met dank aan Cor Puts, Frits van Horne en Johan Slabbers
