VerhalenLeon Moonen

Naar wie of wat is de straat waarin u woont genoemd? Het Billenstraatje in Heel

Heel - Maasgouw

Een heel opvallende straatnaam is in het dorp Heel te vinden. Het is een zijstraat van de doorgaande Heerbaan, maar een verbodsbord verbiedt het voertuigen om vanaf deze hoofdweg het straatje in te rijden. De naam van het straatje werkt wellicht een beetje op de lachspieren en brengt misschien wel de fantasie op hol: Billenstraatje.

De erotische connotatie heeft echter niets met het Billenstraatje te maken.

Er is geen red-light district in velden of wegen te bekennen en zelfs geen seksshop of een erotieke winkel

zoals Christine le Duc hebben in het straatje domicilie gekozen. Nee, het is gewoon een burgerlijk laantje waar er zovelen van zijn. Hoe is het straatje dan toch in godsnaam aan deze wilde naam gekomen?

Misschien dankzij het werkwoord billen. Dat is een arbeidsterm uit de molenwereld. Bij het malen van het graan tot meel slijten de molenstenen af en de maalstenen dienden vroeger dan ook regelmatig uitgekapt en gescherpt te worden. Een heel werk dat het billen van de molenstenen werd genoemd. Verwijst de naam dan naar een ambachtsman die  dit ‘billen’, het uitkappen en scherpen van maalstenen, machtig was en op deze plaats zijn nering dreef? Of is de verdwenen dampmolen die op een steenworp afstand van het Billenstraatje aan het huidige Wilhelminaplein lag, debet aan de naam? Het zou kunnen, maar met zekerheid kunnen we het niet zeggen.

 

De meest waarschijnlijke verklaring is echter dat in de buurt een vrouw met de naam Sybilla heeft gewoond. Die naam werd heel begrijpelijk afgekort tot Billa, of misschien was het wel een koosnaampje voor de vrouw. ‘Ut straotje van Billa’ is vervolgens getransformeerd tot ‘Billestraotje’, in het Nederlands abusievelijk vertaald in de meervoudsvorm Billenstraatje.