Als er één feest de afgelopen jaren met de tijd is meegegaan, is het wel het sinterklaasfeest. Toch is het zoals velen in het verleden weleens vreesden niet minder leuk of spannend geworden voor kinderen. We zijn zelfs al een beetje vergeten hoe het vroeger ook alweer was, maar gelukkig klinkt in de liedjes nog af en toe de echo uit een ver verleden.
Misschien kent u het nog wel hoor de wind waait door de bomen, hier in huis zelfs waait de wind. Deze tekst stamt nog van voor de ISDE-subsidie toen huizen nog geen HR+++-glas hadden en je binnen kon horen wat zich buiten afspeelde. Door de matige woningisolatie kwam het zelfs voor dat het woei in huis. Heeft u het nog meegemaakt? Iets waar dezelfde subsidie ook een eind aan gemaakt heeft, is de schoorsteen waar Sint door naar binnen kwam voordat hij een ring had die alle deuren kon openen. In oudere liedjes komt deze schoorsteen soms voor: Sinterklaas is hier gekomen, door de schoorsteen zwart van roet. Mooi om te lezen hoe dat ging in het prewarmtepomptijdperk.
Waar de Sint vroeger per paard op pad ging, Zachtjes gaan de paardenvoetjes, trippeltrappeltrippeltrap, is dat eigenlijk al sinds de invoering van klimaatzones in binnensteden verleden tijd. Oh, lieve Sint Nicolaas kom ook eens bij mij en rijd toch niet stilletjes ons huisje voorbij! is een van de eerste liedjes waarin Sint in een superstille elektrische bestelauto komt bezorgen. Het nog modernere Piet ging uit fietsen eindigt zelfs met
Misschien zie je piet wel fietsen, met de sint achterop, verwijzend naar de fatbike met dubbele zit die steeds vaker gebruikt wordt voor cadeaubezorgingen.
Maar wij weten nog dat dat vroeger allemaal te paard ging. In het verlengde hiervan: de boot uit Zie ginds komt de stoomboot uit Spanje weer aan, Pakjesboot 13, is al jaren geen echte stoomboot meer. Hij loopt op stookolie en het schijnt dat de Sint zelfs over wil stappen op duurzame methanol.
Ook de cadeaus zijn veranderd en sluiten steeds beter aan bij de ontvanger. Om te voorkomen dat Sint weer met twee kaatsenballen in een net kwam aanzetten, moesten wij vroeger in de folders van Bart Smit, de Speelboom of Intertoys op zoek naar het speelgoed dat ons hartje begeerde. Maar inmiddels is dat achterhaald. Nu hoeft Sint alleen nog maar de TikTok-algoritmes en het online gedrag van onze kinderen te monitoren om te weten wat hij moet kopen. Een simpel AI-model bespaart de Sint en onze kinderen veel tijd. Dat geldt trouwens ook voor de gedichten die we nu met ChatGPT prompten. Dat deden we vroeger dus helemaal zelf met Micks rijmwoordenboek. Weet u dat nog? Tradities veranderen nu eenmaal.
Tegenwoordig word je via de buurtapp geïnformeerd als de Sint of een andere vreemdeling in de wijk is gesignaleerd. Vroeger ging dat heel anders. Daar wordt op de deur geklopt, hard geklopt, zacht geklopt. Wie zou dat zijn? Dit liedje verwijst naar een tijd vóór de Ring-deurbel toen je niet wist of het een collectant, een vreemdeling of de Sint was die voor de deur stond en het dus extra spannend was om de deur te openen. Geen wonder dat de kinderen soms weken niet sliepen.
Omdat we tegenwoordig allemaal uniek zijn kan Sint kiezen uit meer dan honderd verschillende soorten pepernoten. Ik word bijvoorbeeld vooral blij van mangocheesecakepepernoten, dubaireeppepernoten en cinnamonrollpepernoten. We vergeten echter weleens dat het snoep vroeger nogal one size fits all was: pepernoten, marsepein, een letter van banket of een eenvoudige mandarijn (Van Amsterdam naar Spanje, appeltjes van oranje). Voor een ouderwetse letter van banket, komt tegenwoordig geen kind meer uit z’n bed.
Heerlijk avondje is gekomen verwijst naar 5 december, de originele sinterklaasavond. Vroeger werd Sinterklaas namelijk op één avond gevierd. Nu komt Sint bij opa en oma, het werk van pappa, de scouting, andere opa, de mediamarkt, het werk van mamma, de bieb, oma met haar nieuwe veel jongere vriend, de sportclub, de basisschool, de buurtvereniging, thuis, in de Ahoy en in het dorp en zou het passender zijn om te zeggen, de heerlijke feestmaand is gekomen.
Er is veel veranderd, maar Sinterklaas blijft mijn favoriete feest. En… de heerlijke feestmaand is bijna weer gekomen. Het is bijzonder dat een traditie die zo met de tijd mee verandert helemaal niet aan populariteit verliest. Ik verheug me nu alweer op 16 november als de Sint en zijn pieten weer massaal door kinderen en voetbalsupporters worden verwelkomd in Nederland!
