Mèt laeze, taal en raekene zeen we bekans de sjlechtste van Europa. Sjandalig väöl kinjer gaon nao acht jaor basissjoeël as half-analfabete nao het vervolgóngerwies. Det is vraemdj. Väöl kinjer gaon al väör ze nao groep 1 gaon nao de opvang. Dao winne ze al bietje bietje aan 'de äövergank' nao de basissjoeël. Dao moge ze haer vanaaf det ze 4 jaor zeen. Vreuger kóste kinjer twië jaor nao de kleutersjoeël en dan ginge ze nao de iërste klas, waat noe groep drie is. Raekene, taal, laeze sjrieve wore de houfdvakke. Ein paar kinjer die te vreug aan het groeëte werk wore begós, deje het jaor nog éns äöver. Op de zésdje klas, noe groep 8, ging d'r amper emes als half-analfabeet nao het vervolgóngerwies.
Het is neet logies det kinjer van noe dómmer zoje zeen as die van vreuger. Het is neet logies det sjoeële mèt liërare, hulpkrachte, vakliërkrachte, begeleiders, ict'ers en nog eine zjwiek anger deskundige, minder prestere as de sjoeële van vreuger woeë mer ein juf of eine meister väör de klas sjtóng. Het is ouch neet logies det sjoeële mèt alle modern hulmiddele half-analfabete aaflevere, terwiel op sjoeële die het móste doon mèt bord en kriet, papeer, inkt en kruenkespen, bekans alle kinjer waal het basisniveau van taal, laeze en raekene haoldje. Mich duit het pien det zoeëväöl kinjer van twelf jaor as half-analfabeet de basissjoeël verlaote. Het probleem mót waere aangepaktj.
Dao is óngerhandj genóg gekaldj, vergaderdj, gepamperdj en gepolderdj. Weg mèt het idee det sjoeële ouch nog èns alle maatsjappelike probleme mótte oplosse. Weg mèt de 'deskundige' die noeët väör de klas höbbe gesjtange, mer waal moge bepaole waat het basisóngerwies aan kinjer mót liëre. Ouch weg mèt de geldjwolve van oetgaevers die sjpoeëlbeuk make die d'r väöral 'leuk' oetzeen en dök opnoew aangesjaftj mótte waere. De basissjoëel mót trök nao de basis. Aanpakke is het motto. Neet half aanpakke, wie det hie dök mèt väöl probleme gebäörtj, mer tegooj. Aanpakke mèt de ambitie väör äöver tiën jaor weer in de top drie van Europa te sjtaon. Dao höbbe oos kinjer recht op.
2024, waek 20
