ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: HOESMIDDELE door Frits Criens

Leudal

‘Waat löps doe mèt ein gezicht vol puiste róndj! Dao sjteit de oplossing.’ Het waas gein fien opmerking van de vië-arts. De man dae mich dit väörval van mier as vieftig jaor geleje vertèldje, waas boerezoon. En de oplossing van de vië-arts? Paerdsmèlk. De jóng wees d’r zich aldaag mèt, twië waeke later waas zien gezicht glaad. Aojerwetse hoesmiddele. Vreuger waas d’r bekans niks angers. Boere deje waegbree of graas in de bók as ze door wore van het loupe en zjweite achter de ploog. Bie Ellie zien moder in Bögkeme haaj ein koe sjtaar op ein oug. Häör vader mook mèt ein mets eine krap baove det oug. Dao zat hae eine poes voel haor van de koe in. Wie die haor d’roet waas gezjwaore waas de sjtaar weg.

 

Väör de gezóndjheid mós ederein väöral zichzelf behelpe. De dokter waas te deur väör de meiste ermoodzejjers. Vroedvrouwe wore goodkouper en dök erg bekwaom. Sommige wiste bekans hóngerd procent zeker het gesjlacht van ein kind te väörsjpelle door nao de hertsjlaag te loestere. Ein kindj det nao de gebaorte gael waertj, geit allewiel ónger de lamp. Det wèrktj. De poes sjaopewol van de vroedvrouw, ónger het haemdje van de baby, wèrkje net zoeë good. En waas ein vrouw ingesjäördj nao de bevalling? Niks gein hechtinge, gemale koffie. Dae ging op het maondjverbandj in de bóks van de moder en de wònje heildje.

 

Ein gruwelik verhaol kumtj van Ellie zien vader. Dae waas boer, haaj ein kranke vrouw, zeve kinjer en absoluut geine tied väör krank te zeen. Toch kreeg hae belroeës mèt hoeëge koorts. Het vel op ziene kop sjtóng op knappe en de pien waas neet te harde. Hae kós niks, mer mós alles. Op eine aovendj meldje ein vrouw oet de buurt zich mèt ein aod hoesmiddel. Ze dors het amper te vertèlle, mer mien sjoeënvader mook het drenkske klaor en drónk het in eine aom op. Sjmörges waas de koorts weg en waas de zjwelling gesjlónke. Gelökkig höbbe we allewiel mediciene taege belroeës. Waem zooj zich nog waoge aan eine baeker werm koemèlk mèt verse koesjtróntj!

 

 

2021, waek 26

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.