ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: TURF door Frits Criens

Midden Limburg

Ellie en ich wore in Naer bie De zjwarte grens, ein boetesjtök äöver eine kleine aorlog van ein paar hóngerd jaor geleje. De naoberdörpe Naer en Kessel houdje zich de köp in äöver de

vraog waem woeë turf moch sjtaeke. Ich wis neet det d'r tösse die plaatse ein saort nao-iever haaj besjtange. Het lètste sjtök nao het sjlaagveldj haer lepe we aaf mèt eine miens dae intrintj zien gans laeve in Naer haet gewoeëndj. Ich vroog hem of d'r nog altied vreigel is tösse Kessel en Naer. Hae keek mich aan asof hae wool zègke: Waat ein vraog. 'Ich weit nog,' lag hae oet, 'wie ich jónk waas, zagte we as in Naer ein kat kepot ging: Alweer eine Kesselse haas minder.'

 

Ellie en ich genaote van het sjpel. Het waas ein aanhaojendj op en aaf gaon van waerse, Naerse ermoodzejjers, aangeveurdj door sjötters. Mansluuj en vrouluuj net zoeë good as wichter, het gans dörp ging door kappes en tabak väör de viandj oet Kessel aan te pakke. Det waas de drossaert. Hae zoot op ein paerd en keek letterlik en figuurlik neer op het Naers volk, want hae waas mechtig en haaj het recht en het geliek aan ziene kantj. Zoeë mook ein ruzie äöver turf al in het iërste bedrief dudelik wie miense in Naer en Kessel äöver ein dachte. En ómdet ze in Naer nog altied het hert op de tóng höbbe, waas häör taal dök plasties en emotioneel.

 

In de pauze kaldje mich eine miens aan dae al jaore oet Naer weg is. Hae waas hielemaol blie, vónj het ein geweljig sjtök ómdet eindelik de waorheid waerdje gezagdj äöver die van Kessel. Ich vroog hem of d'r nog altied niks dougdje aan die Kesselse. Hae knikdje vol äövertuging en zag: 'Det zeen allemaol diekköp en kaal wiksers.' Of het nog oeët goodkumtj tösse die twië dörpe? In het sjpel gelökkig waal. Mer det doerdje nog het gans twiëdje bedrief, woeë-in de meist fantieke Naerse sjöt dreigdje mèt: 'As ich dae drossaert te graze krieg, trèk ich hem de tóng door de kóntj nao boete.'

 

2022, waek 27

 

 

 

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.