Mijn moeder bereikt zeer binnenkort de respectabele leeftijd van zeventig jaar. U zult het niet geloven, want als u mijn moeder kent, weet u dat ze zeer fris en fruitig is en door het leven dartelt als vlinder door een bloemenweide. Maar dat zegt dus niets over haar leeftijd, want het is echt waar, ze wordt 70. In deze coronatijden is een groot feest wat ongepast en daarom zijn er kleine bezoekjes gepland die coronaproof zijn en ook nog eens gezellig. Toch brengt met name de verjaardag van mijn moeder altijd een uitdaging met zich mee, want wat te doen met het cadeau? Mijn moeder wil namelijk nooit een cadeau.
In de familieapp zie je jaarlijks hetzelfde gesprek. Quirien: ‘Cadeau? Groot en duur?’, mijn moeder: ‘Kado zeker niet groot en duur.’
Dat weet ik natuurlijk ook wel, maar ik wil het toch even horen en het is natuurlijk ook een liefdevol plaagje.
Mijn moeder wil voor een verjaardag het liefst helemaal niks en koopt ook voor anderen doorgaans bescheiden cadeaus en dan ook nog het liefst dingen die echt nodig zijn. Ze heeft een hekel aan consumeren om het consumeren en probeerde mij daar de afgelopen veertig jaar ook een beetje naar op te voeden. Geen onnodige aankopen, geen verre vakanties, het zijn de kleine dingen die het doen. Ze wordt veel gelukkiger van de koninginnenpages in haar tuin, dan van week op een tropisch eiland. Ze stond ook voor de coronacrisis al nooit in de rij voor Late Night Shopping bij Gucci, maar koopt kleding als ze die nodig heeft.
Hoewel de opvoeding verder best goed gelukt is, is het wat dat consuminderen betreft wel een beetje misgegaan. Mijn kelder staat vol met chocoladefonteinen, voetenbaden, ijsmakers, merktassen, koelkasten voor in de auto, popcornmachines enzovoort. Het zijn dingen waar ze nooit geld aan zou uitgeven, niet vanwege het geld, maar omdat ze het verspilling vindt. Niet alleen heeft zijn niks met dit soort dingen, ze wijst me er ook vaak liefdevol op dat ik die spullen ook allemaal niet nodig heb. Dat weet ik natuurlijk ook wel, maar het is wel leuk zo’n chocoladefontein. Voor een keer in elk geval.
Toch heb ik veel goede genetische eigenschappen van mijn moeder meegekregen, mijn uitstekende acteerprestaties komen van haar kant, maar ook mijn geduld, vriendelijkheid en creativiteit zijn eigenschappen die bij van haar vandaan komen.
Maar er zijn dus ook eigenschappen die ze helaas niet heeft doorgegeven, haar attentheid mis ik volledig.
Mijn moeder weet altijd alles van wie er jarig is, ziek. Ze stuurt kaartjes, pleegt telefoontjes en legt bezoekjes af. Het zijn zaken die er bij mij consequent bij inschieten. Ook als ik haar zie knutselen met de kinderen, weet ik dat het knutselen een generatie heeft overgeslagen. Verf, plak, gekleurd papier, ik kan er niks mee kan. Gelukkig heeft mijn dochter het knutselgen weer wel.
De liefde voor grote cadeaus heeft ook een generatie overgeslagen, maar dan haar generatie. Mijn opa, haar vader, gaf het liefst enorme cadeaus in kleurig pakpapier. Ik herinner me van vroeger gigantische geschenken in nog grotere dozen. Zelf geef ik ook graag grote dingen en het liefst ook nog eens heel veel. Bij Sinterklaas en met verjaardagen worden er urenlang gekleurde pakjes uitgepakt, tenminste bij mij thuis met de kinderen. Bij mijn moeder gaat dat anders, iedereen één mooi cadeau, een net mandarijnen en chocoladeletter en een kwartier later kan er gegourmet worden. Nog steeds op hetzelfde gourmetstel als vroeger. Ik heb volgens mij een stuk of zes van die dingen: gourmetwokjes, ronde pannetjes, zo’n pizzading, een paar van die bakplaten en steengrills en er staan er ook nog twee die nog nooit uit de doos geweest zijn. Ik zeg dat niet om op te scheppen, maar om even het verschil te laten zien en aan te tonen dat je met opvoeding veel bereiken, maar niet alles.
Maar goed, terug naar mijn moeder, die wordt zeventig en dat wordt gevierd. Niet met cadeaus dus, want daar houdt ze niet van, maar met knutselwerkjes van de kinderen en gezelligheid. Ik zal dit jaar niet toch iets kopen omdat ik nou eenmaal niet met lege handen aan wil komen. We gaan wel een keer gezellig eten met mijn zus en mijn moeder, dat vindt ze veel leuker. Ik zal haar verzoek om geen grote cadeaus te kopen respecteren. Ik hoop dat ze dan in april als ik veertig word ook mijn wensen in vervulling brengt: grote dure cadeaus. Van harte, moedertje!