ColumnsQuirien van Haelen

Column: Herfst door Quirien van Haelen

Midden Limburg

Na de minst zomerige zomer allertijden is het eindelijk herfst. En niet zo’n beetje ook, het is zelfs driedubbel herfst. De meteorologische herfst is begonnen op 1 september, de officiële herfst op 21 september en de astronomische herfst begon op 23 september. Veel meer herfst zal het dit jaar niet worden. De zomer viel weertechnisch nogal tegen, tenzij je van veel nattigheid en matige temperaturen houdt. De herfst begon daarentegen veelbelovend herfstig, met flink wat zon, de nodige buien en best wat wind. Vergeet die zeurderige zomer, het heerlijkste jaargetijde is weer aangebroken!

 

Alleen al het woord herfst is bijzonder. Het is afgeleid van het Oudnederlandse heruist dat op zijn beurt weer uit het Oergermaanse harbusta is ontstaan.

De betekenis daarvan is niet helemaal duidelijk, maar het houdt verband met plukken, snijden en snoeien. Precies wat je in de herfst doet dus. Ook de vorm van het woord is bijzonder door de medeklinkerstapeling aan het eind. Zoveel medeklinkers achter elkaar in één lettergreep aan het eind van een woord zie je in het Nederlands zelden. Herfst is bovendien een priemwoord, een woord waar niets op rijmt. Nou ja niets, er zijn dichters die de uitdaging graag aangaan. Marcel Verreck rijmde In de winter en de herfst, / Zijn bejaarden op hun sterfst en Theo Danes dichtte: Een echtpaar op de Maasvlakte / Had ruzie in de herfst / Hij riep toen zij een vaas pakte: / 'Pas op, dat is een erfst...'

 

Maar laten we vooral niet bij het woord blijven hangen, want het gaat om wat erachter schuil gaat, een heerlijk seizoen waarin we ons voorbereiden op de komst van de winter. Dat betekent dat we blaadjes uit de dakgoot vegen, de rozen snoeien, walnoten verzamelen, de tuinslag loskoppelen, bolchrysanten planten, de kozijnen nog een keer schilderen, de tuinmeubels opruimen, neergedwarrelde bladeren op een hoopje blazen, de schapenvacht van zolder halen, appeltaarten bakken en de tas met sjaals uitpakken. Het is kortom hard werken in de herfst. Maar na een zaterdag ploeteren is het goed kastanjes poffen met een herfstbockje in de laatste lage avondzon.

 

Bij die voorbereiding op de winter hoort ook dat we een voorraadje aanleggen. Waar de eekhoorns in de tuin overal noten en eikels begraven, vullen wij het wijnrek bij en hamsteren we boodschappen tot de kelder uitpuilt. Want straks als de herfststormen om het huis gieren, de wind door alle kieren tocht en de regen bijna horizontaal neerslaat, blijven we liever binnen voor de haard met een wijntje en een stuk appeltaart.

 

Nu de anderhalvemetermaatregel zo goed als afgeschaft is, lopen we ook weer de kans op een griepje of een verkoudheidje. Het klinkt misschien gek, maar dat heb toch ook wel een beetje gemist. Een paar dagen bibberend met kapotte lippen en een loopneus onder met een dekentje op de bank liggen. Wat dat betrof begon mijn herfst al lekker, want ik had vorige week al een eerste griepje te pakken. Weer eens wat anders dan corona en zeker een stuk prettiger.
 

Oók een voordeel van de herfst is dat je eindelijk je wollen truien weer eens kunt dragen. Wat is er nou aangenamer dan een pullover van merionowol voor overdag en een lekker losse sweater voor ’s avonds op de bank. Natuurlijk, een lekker losse sweater voor ‘s avonds op de bank mét een joggingbroek en Uggs. De zomerkleding is weer in Ikea kratten naar de zolder gebracht en de kasten hangen weer vol warme, comfortabele kleding.

 

Helaas wordt mijn heerlijke herfst straks onderbroken door de herfstvakantie. Dit jaar ga ik met vrouw en kinderen op bezoek bij mijn schoonzusje en haar gezin in het resort in Egypte waar ze guest relations manager is. Jammer dat het daar in oktober achtendertig graden is en ik niks mee krijg van alle regenbuitjes die er hier dan waarschijnlijk vallen. Mijn stevige regenjas blijft thuis op de kapstok hangen en mijn heerlijk warme sjaal kan ik daar niet dragen. Zo mis ik een behoorlijk deel van het mooiste seizoen van het jaar. Maar in gedachte fiets ik natuurlijk net als u door een herfststorm om een trein te halen die bij aankomst op het station een kwartier vertraging blijkt te hebben door blaadjes op de rails. Ach ja, je kunt niet alles hebben.

 

Quote

Maar laten we vooral niet bij het woord blijven hangen, want het gaat om wat erachter schuil gaat,

 

 

Quirien van Haelen

Quirien van Haelen (1981) is dichter, docent en columnist. Hij publiceerde diverse dichtbundels, was columnist en presentator bij L1 en poëziecolumnist bij Radio 1. Vanaf het eerste nummer van HALLO Magazine schrijft hij columns voor dit platform, vaak met humoristische inslag. Zijn columns zijn populair van Nederweert tot Heibloem. Van Neer via Thorn naar Maasbracht. De Maas over en een bezoekje bij de Belgische buren waar zijn columns ook geliefd blijken te zijn.