ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: HIËRINGE door Frits Criens

Midden Limburg

'Te koup vanwaege iëwige sjpiet: Houte hoebelpaerd. Verder, twië seerlike maonvèsse gemaaktj van messing draod. En ouch eine iesbaer van pluche.' Dees advertentie kumtj mörge op facebook, op asgoonsdig, de daag van bezinning en boete. Aan allebei bèn ich hel toe, noe mich de uig aop zeen gegange. Vriedigmörge. Ellie zoot de gezèt te laeze wie het mich väörloos: 'De Efteling moet paarden en andere dieren uit draaimolens verwijderen, zegt dierenrechtenorganisatie Peta.' Die Sjtichting is woke en dinktj det jóng kinjer op de kerresel in de Efteling liëre det dere oetgebuitj moge waere. Ein sjtökske verderop zaet Peta: 'Dieren die worden gebruikt voor vermaak, zijn vaak onderworpen.' 

 

Vermaak. Waat höbbe oos kinjer en kleinkinjer zich geamuseerdj op det hoebelpaerd. Waat vónje de kleinkinjer het geweldig as ze èns mèt de maonvèsse mochte sjpele. En dae pluche iesbaer? Dao höbbe ze get mèt gesjleiptj en verhäölkes taege vertèldj. Hae mós zelfs mèt nao bèd. Fout! Hersjterre fout!! Fouter kan neet!!! Ellie en ich höbbe veer ónsjöljige kinjer bedorve. Geliërdj det paerd, vèsse en iesbaere óngerworpe en oetgebuitj moge waere. Gein wónjer det die twië jónges allebei zeen gaon vèsse. Det de ein kleindochter de ganse daag mèt ein huundje róndjsjleiptj asof het ein póp is. Det de anger kleindochter gek is op paerdrieje, zelfs aan voltige duit. Ein erger óngerwerping van dere besjteit intrintj neet. 

 

Mien sjöldjgeveul waer ich noeët mier kwiet. Mer ich probeer good te make waat ich höb verkloeëtj. Ich wil aeve krities en woke waere wie Peta. Het is nog vastelaovend. Dus ich proklameer mien bekiëring hie op zien vastelaoves mèt eine sjpreuk: ZOEË WOOK WIE EINE BOKESKOOK! Mien iërste actiepuntj zal pien doon. Mer het doel is het waerd: opkómme väör de rechte van biëster en ein correcte opvoeding van ónbedorve wichter. Daoväör: Vanaaf 2025 gein misbroek en óngerwerping miër van biëster in de Limburgse vastelaovendj. Det zal in de gemaendje Remunj eine houp ekstra werk oplevere. Bedink mer èns correcte name väör Uule, Veldjmuus, Kaketoes, Waterratte, Nachtegale, Tuinhagedisse, Kwekkerte en Katers. Hiëringe sjèlle mörge moog nog. Die zeen toch neet miër te redde. Efeng.

 

2024, waek 7

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.