'Doe kins toch neet op eder sjlek zaot ligke,' zag Ellie. Det bedoeldje het letterlik. Net as intrintj ederein höbbe we miër sjlekke in de haof as anger jaore. En det is pestelik. Höbs se net jóng plentjes gezatte, vinjs se sangerdaags sjmörges allein nog sjteelkes. Sjlekke kinne neet taege zaot. Dus as se op eder sjlek zaot zoojs ligke, woors se d'rvan aaf. Mer det is neet deervruntjelik, waat Ellie wool zègke. Neet alle sjlekke vraete plantje, daoväör mós se de goje zoeë wie zoeë óntzeen. En de aegel ('sjtaekelverke' zagte we vreuger) vritj sjlekke. Det deer mót ouch laeve. Sjlekke zeen troewes good väör de biodiversiteit. Dus eigelik mós se sjlekke mèt röst laote en opgevraete plantje väör leef numme. Mer ja.
Gelökkig zeen d'r ouch biologiese methodes. De beer-val beväörbeeldj. Pas waas ich mèt eine vrundj in de haof bie de Sjloens Mäöle in Valkenburg. Dao haje ze zón beer-val sjtaon. Het is simpel: zit eine kruutjespot tot halverwaege in de gróndj en doot d'r ein klats beer in. Sjlekke zeen gek op beer, kroepe in de pot en kómme d'r neet mier laevendj oet. Ich vinj het neet erg fien väör zón biëst langzaam te laote krepere. Eine sjnelle, genadige doeëd is baeter. Ich vroog eine gids of de beer-val ouch wèrkdje. Hae keek mich hulpeloos aan en zag: 'Doe kins het beer baeter zelf opdrinke.' Pas sjreef eine laezer in de Volkskrant eine geweljige milieuvruntjelike tip.
Sjtrui op ein sjtök plank flink get paneermael of verkrumeldje besjuut. Sjlekke zeen gek op de räök van det gerei. Ze sjpoje zich zoeë hel wie ze kinne nao de plank, vraete zich zaat en valle op de plank in sjlaop. De sjriever wis det sommige miense de biëster neet in laeve laote. Haezelf brach de sjlekke mèt de fiets nao de bos. Het waas te sjoeën väör waor te zeen. Nao eine daag controleerdje ich mien drie plenkskes. Het panneermael waas eweg. Gein sjlek te bekinne. Nou, allei dan. Mien vangst besjtóng oet ein sjlek. Die haaj zich vastgezatte op ein van die plenkskes. Aan de óngerkantj.
2024, waek 25
