ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: SJOEËL door Frits Criens

Midden Limburg

Óngerwies is de sjläötel nao ein gooj toekomst. Daoväör is het erg det de kwaliteit van het óngerwies sjlechter waertj. Van miene sjoeëltied as kindj sjteit mich bie det ich good óngerwies kreeg in raekene, laeze en taal. Mer ich höb ouch väöl ónzin mótte liëre in de lesse aardrijkskunde en gesjiedenis. De Kaninefate waas ein sjtam in de Hollandjse duine. Volges de meister hete die miense zoeë òmdet ze laefdje van knien. Die vònge ze mèt de henj. Det verklaordje de naam Kaninefate = konijnenvatters. En Schiermonnikoog heet zoeë ómdet het eilandj schier = bienao, leek op het oug van eine monnik.

Ich vónj det toen al zónne kwatsj det ich het noe nog weit.

 

Later begós ich mien carrière as óngerwiezer. Èns per jaor was d’r aojeraovendj. Op eine kiër kreeg ich ein echtpaar op bezeuk. Häöre zoon waas ein prachtig kindj, mer mèt liëre waas het gein sjter. Aeve good waas het menke altied good gemötstj. Ich deej gloeiendj mien bèst väör hem ekstra bie te helpe, mer väör hem hoofdje det neet. Dus ich vertèldje zien aojers det ich mich dao zörg äöver mook. Ze zagte det ich det baeter neet kós doon. Det deje zuuj ouch neet. ‘Slecht raekene,’ lag pap oet, ‘haet dae jóng van mich. Breuke en deile, dao kan ich noe nog niks van. Det hooftj ouch neet, ich höb op kantoeër ein tèlmesjien en eine kassa in de winkel.’

 

Dao zoot ich effe mèt de móndj vol tenj. Zeker wie de vrouw zag: ‘Ich kós op sjoeël niks van taal. Nemes bie ós thoes. Dus det de zoon dao sjlecht in is, haet hae van mich.’ ‘Opsjtèlle sjrieve en diktees,’ zag de man, ‘dao kins doe niks van. Mer sjpraeke geit dich good aaf. Aaf en toe nog te good. Ze sjpriktj mich dök de oere van de kop,’ lag hae mich oet.’ Ze móste d’r allebei mét lache. ‘Taal is mier as allein sjpraeke,’ probeerdje ich. ‘Weite we,’ zag de man. ‘Mer as doe bie mien vrouw in de winkel kums, geis se gegarandeerdj neet mèt laeg henj heivers.'

 

2021, waek 17

 

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.