We willen door deze bijeenkomsten, elkaar motiveren en stimuleren om vooral door te gaan met waar we voor staan. -Transitie is een lastige en misschien wel complexe uitdaging. De grote vaag is hoe we door met elkaar samen te werken in het Nederlandse transitienetwerk ervoor kunnen zorgen dat dubbel werk voorkomen wordt.
Elkaar versterken, samenwerken en verbinden vormen de rode draad in deze transitie. Ideeën en successen delen, maar ook samen durven kijken naar zaken die ons demotiveren, afremmen en de tegenkracht die er altijd is als je werkt aan verandering.
Kwetsbare ouderen, kwetsbare doelgroepen: kwetsbaar? Over wie gaat dit eigenlijk? En wat wordt eigenlijk bedoeld met kwetsbaarheid. Ik kan het woord niet meer horen. We zijn allemaal kwetsbaar! Het woord wordt te pas en te onpas gebruikt, zoals in beleidsnotities, koud en kil. Waar gaat het dan over? Beleid om ervoor te zorgen dat we weer gaan zorgen voor ‘de kwetsbare’? Zorgen voor je vader, moeder, zus, broer, buurman of buurvrouw. Of als professional voor een kwetsbare cliënt? Allemaal vragen die bij me opkomen als ik het woord ‘kwetsbaar’ hoor. Ik krijg er kippenvel van.
De achterkant van kwetsbaarheid is kracht. Zodra mensen, man of vrouw, kind of volwassenen in hun kwetsbaarheid worden uitgenodigd om hun eigen situatie onder ogen te zien, dan ontstaat de mogelijkheid om de eigen kwetsbaarheid te herkennen. Elk mens is van nature in staat om, vanuit zijn eigen kwetsbaarheid, te groeien en te zoeken naar de achterkant van diezelfde kwetsbaarheid: hun kracht. Maar dan moeten ze wel in de gelegenheid worden gesteld.
Er zijn twee kanten van een medaille: liefde en angst. Hoe kijken we naar onszelf en onze eigen mogelijkheden? Zijn we kwetsbaar omdat we iets of iemand hebben verloren? Verlies en pijn zijn direct verbonden met liefde. Als we iemand of iets verloren hebben en hierdoor volledig uit balans zijn geraakt, zijn we dan opeens cliënt? Hoort verlies niet bij het leven? Is het niet juist onze opdracht om te leren leven met verlies en doen we dat niet al vanaf dag 1? Vanaf we worden geboren, zijn we kwetsbaar. Afhankelijk van de omstandigheden en de ander.
Is het feit dat de een iets meer geluk heeft, dan de ander, reden om een ander kwetsbaar te noemen? Is de baby van een vader die al jaren aan de cocaïne is verslaafd, kwetsbaar? Kan deze baby bij voorbaat het al niet alleen af? Slechte start. Of is juist deze omstandigheid reden voor dit kind om extra hard te vechten voor een goed bestaan? Want wie ben ik om een ouder die een kind heeft verloren, kwetsbaar te noemen? En wat doen we met die jongeman met een serie stickers op zijn kop, gratis gekregen van de dokter.
We kennen ze allemaal, onze kwetsbare medeburgers. Soms roepen ze medelijden op, soms afkeer. Verzin het maar, want wat moet ik ermee? Mijn leven is toch prima op orde. Ik kijk liever weg of loop een straatje om, als ik iemand zie waarvan ik weet dat hij het moeilijk heeft. Wat moet ik doen als ik weet dat hun kind op straat leeft, in een psychose met een mes over straat loopt en om aandacht schreeuwt? Om je dood te schamen, toch? Vindt die vader of moeder, zus of vriend dan gehoor of begrip? Nee, omdat we niet weten hoe we hiermee om kunnen gaan.
Tegelijkertijd hopen we dat het ons nooit overkomt. Wat mij opvalt is dat we dan wel vaak een mening of advies hebben. De arrogantie om te denken dat dit niet over ons gaat! De ‘niet-kwetsbare’ medemens weet wel hoe het beter moet en wat hij in zo’n situatie zou doen. Maar hoe kun je weten hoe je reageert als je je kind verliest? Dat dan je leven voorgoed veranderd is en je op zoek moet gaan naar een nieuw perspectief: naar de zin van het leven. Hoe moet dit? Niemand weet dit, toch?
Dat maakt ons juist weer gelijkwaardig. Het feit dat je hier eens wat vaker bij stil zou moeten staan, is al van grote waarde. Niet alleen voor jezelf, maar vooral voor al die zogenaamde ‘kwetsbare’ mensen. Iets of iemand verliezen dwingt ons allemaal om in alle eerlijkheid weer naakt te worden. Geen opsmuk die je zorgen en pijn verhullen. Geen vluchtroute.
De kunst van het leven is dat je juist vanuit je kwetsbaarheid, de kracht (her-)vindt om door te kunnen gaan. Dat is pas stoer! Daar heb ik bewondering en respect voor.
Wat ik dan zie is dat een mens niet alleen kwetsbaar is, maar juist sterk. Gesterkt om zijn lot te dragen. Te aanvaarden dat de opdracht in zijn leven geen gemakkelijke is. Een weg die we allemaal moeten bewandelen. Een weg die ons uiteindelijk rust en balans brengt. Wetende dat we elke dag een keuze hebben om te leven in angst of vanuit Liefde. Het enige dat nodig is, is het inzicht om mensen in hun kwetsbaarheid te ondersteunen door onvoorwaardelijk naar hen te willen luisteren en er simpelweg te-Zijn. Geen pillen of dokter, maar oprechte aandacht. Aandacht maakt alles mooier.
