Winnaars
De verkiezingen zijn achter de rug en waar u ook woont, ik weet zeker dat er ook in uw gemeente weer louter winnaars waren. Wat dat betreft was het opnieuw helemaal 'Den Haagje spelen', nadat de uitslagen bekend waren gemaakt. Lokale politici deden andermaal niet onder voor de landelijke die, al naar gelang hetgeen ze vooraf geroepen hebben, altijd met prachtig verzonnen uitdrukkingen op de proppen komen om de tegenvallende cijfers te maskeren of een onzinnige draai te geven. Dat kan dan variëren van een 'verlies met een gouden randje' tot 'verkeerd populisme' dat afgestraft is. Zolang er maar niet hoeft te worden toegegeven dat men het zich eigenlijk heel anders voorgesteld had.
Omdat er alleen maar 'winnaars' zijn, roepen de deelnemers vervolgens ook allemaal om het hardst dat ze het recht hebben om mee te besturen. En dan begint de ellende, want dat kan natuurlijk niet. Waarop menig politicus die volgens de kalender toch echt de volwassenheid ruimschoots bereikt heeft, op slag verandert in een stampvoetende kleuter. 'Want hun zijn groot en ik is klein' om maar eens een irritant piepkuiken te citeren. Of 'Wij zijn de grootste en hun zijn kleiner', waarbij ik de woorden parafraseer van een voormalig Roermonds mediatycoon annex partijbestuurder, die in het verleden geen mogelijkheid onbenut liet die twee posities op briljante wijze vermengen.
In mijn eigen stad had de grootste partij immers gewoon een zetel verloren. Het leek dus nogal logisch dat het de tot op twee zetels genaderde winnaar was, die bij het vormen van een nieuw samenwerkingsverband eerst op zoek ging naar de clubs waar in de afgelopen jaren ook al mee was samengewerkt. En dus niet naar de partij die gedurende die periode vanuit de oppositie had lopen hakken en zagen. Ook verder volstrekt legitieme argumenten, zoals een totaal andere bestuurscultuur (zo zou een gedragscode niet worden onderschreven) konden het gedrein niet stoppen. Het was huilie-huilie alom.
In Leudal zag ik iets soortgelijks gebeuren. Een winnende partij schoof aan bij de coalitiebesprekingen om het blok van de grootste partijen, dat de afgelopen tijd de dienst had uitgemaakt, te versterken. Logische keus, ook hier, zou je zeggen. Maar niet in de ogen van het gezelschap dat, zonder zetelwinst, buiten de boot viel: moord en brand!
Het zal dus wel bij het spel horen. Ook omdat het zich iedere vier jaar herhaalt. Maar er zit toch ook echt een kwalijke kant aan dit verschijnsel. De kiezers, die toch al lang niet allemaal bestuur en staatsinrichting op school hebben gehad, zijn geneigd het geschreeuw dat hier groot onrecht wordt gedaan te geloven. Zoals er hele volksstammen zijn die menen dat een blonde onheilsprofeet uit Venlo premier moet worden, wanneer diens politieke eenmanszaak de grootste is, denkt ook lokaal een niet te onderschatten deel van de kiezers dat democratie wil zeggen dat de grootste bepaalt. Het is echter de meerderheid die bepaalt. En dat is maar goed ook, want het alternatief is een dictatuur of de totale anarchie.
Maar door bij elke gelegenheid weer de 'kijk-eens-wat-ons-wordt-aangedaan kaart' te spelen tasten politici wél het toch al wankele vertrouwen van de kiezers aan. Hen wordt een – ongeldig – argument gegeven om steeds opnieuw te roepen: 'Zie je wel, ze doen toch wat ze willen'.
Daarmee ondergraven ze dus feitelijk hun eigen geloofwaardigheid. En dat lijkt mij alleen maar verliezers op te leveren...
