VerhalenPieter Knippenberg

Grapje! Moet toch kunnen?! Scholen in Horn, Heythuysen en Weert doen mee aan ‘Week Tegen Pesten’

Midden Limburg

Op 27 juni jl. werd in de aula van de Philips van Horne school in Weert het bord van de Fleur Bloemen stichting onthuld. Op dit bord staat het gedicht dat Fleur Bloemen in 2010 heeft geschreven. Het gedicht geeft weer wat pesten met iemand doet. Fleur kon niet omgaan met de pesterijen van medescholieren en nam een aantal jaren geleden een dramatisch besluit. De Fleur Bloemen Stichting stelt zich ten doel om pesten onder kinderen en jongeren tegen te gaan.

Ze maakt pesters bewust van de mogelijke gevolgen van pestgedrag door het geven van voorlichting op scholen en bij verenigingen. “Met de plaatsing van dit bord willen wij als school laten zien dat wij opstaan tegen pesten”, aldus Sharon van Dael, anti-pestcoördinator op Philips van Horne in Weert. “Helaas gebeurt pesten nog altijd dagelijks op school en ook via allerlei andere (digitale) kanalen. Als school doen wij daarom mee aan de ‘Week Tegen Pesten’ om extra aandacht te schenken aan dit onderwerp. Ook de beide vestigingen van Scholengemeenschap Sint Ursula in Heythuysen en Horn doen mee aan de Week Tegen Pesten. 

Week Tegen Pesten

De Week Tegen Pesten wordt ieder jaar in september georganiseerd door de Stichting School & Veiligheid. Met deze themaweek ondersteunt de stichting de leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs met inspiratie, informatie en lesmateriaal waarmee ze in de klas aan de slag kunnen gaan. Hoewel pestgedrag het hele jaar door gebeurt, vindt de Week Tegen Pesten bewust bij het begin van het schooljaar plaats om het schooljaar met een positieve toon te starten, zodat er voor alle kinderen bij de start een gezellig en veilig groepsklimaat ontstaat.

‘Grapje! Moet toch kunnen?!’

De slogan van de Week Tegen Pesten luidt dit jaar: ‘Grapje! Moet toch kunnen?! Grappen spelen een rol in het bepalen van de normen in de groep. Door wel of niet om een grap te lachen, bepaal je met elkaar wat acceptabel is. Tegelijkertijd is dit precies waar het ook mis kan gaan en pestgedrag op de loer kan liggen. Is het grapje voor iederéén leuk of wordt hiermee een specifieke leerling of specifieke groep uitgesloten en dreigt dit een norm te worden?

“Het is dus heel belangrijk om kinderen en jongeren te leren wat de positieve, maar ook negatieve impact van grappen kan zijn. Het gaat over hoe wij met elkaar omgaan en wat wij wel en niet acceptabel vinden,“ zegt Marijke van der Zalm, de landelijk projectleider van De Week Tegen Pesten op de website van de stichting.

Anti-pestcoördinator

De meeste basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs kennen tegenwoordig een  leerkracht die naast zijn of haar lesgevende taak ook anti-pestcoördinator is. De anti-pestcoördinator houdt in de gaten of er op school wordt gepest en pakt het pesten aan.

Tegelijkertijd is de anti-pestcoördinator een vertrouwenspersoon waar leerlingen die worden gepest terecht kunnen. Maar ook leraren of leerlingen, die zien of horen dat een kind wordt gepest, kunnen bij de coördinator aan de bel trekken.

Voor de Week Tegen Pesten kunnen deze anti- pestcoördinatoren bij de Stichting School & Veiligheid terecht voor passend lesmateriaal. Zo is er een kort filmpje dat als gespreksstarter gebruikt kan worden om het thema ‘Grapje Moet toch kunnen’?! bespreekbaar te maken in de klas.

Sharon van Dael was de afgelopen drie jaren anti-pestcoördinator op de Philips van Horne in Weert. Haar school doet elk jaar mee aan de Week Tegen Pesten. In het schoolgebouw hangen posters en tijdens de mentorlessen zal er door klassengesprekken extra aandacht aan pesten worden besteed. Hiervoor maakt de school gebruik van het door de Stichting School & Veiligheid beschikbaar gestelde materiaal.

Sharon van Dael: “Pesten komt veelvuldig voor met name online. We proberen er preventief en structureel aandacht aan te schenken door er veel over te praten en door voorlichting te geven in de klassen en natuurlijk door deel te nemen aan de Week Tegen Pesten.

We gaan waar mogelijk in gesprek met slachtoffers van pestgedrag maar ook met de pesters en hun meelopers. Wanneer een slachtoffers zich meldt, wordt het pestprotocol in werking gezet en gaan we stapsgewijs met slachtoffer en pester aan de slag.

Die laatste zal gedragsverandering moeten laten zien. Onze ervaring is dat na een eerste gesprek het pesten in 80% van de gevallen stopt. Is dit niet het geval dan volgt een nieuw gesprek. Schorsing en verwijdering van school hebben hier (gelukkig) nog niet plaats gevonden.

Scholengemeenschap Sint Ursula kent Coördinatoren Sociale veiligheid

Op scholengemeenschap Sint Ursula is op elke locatie een Coördinator Sociale Veiligheid aangesteld. De coördinator Sociale Veiligheid vervult onder andere de taak van de anti-pestcoördinator. Op de locatie Horn is Maud Bouwens voor deze taak aangesteld en op de locatie Heythuysen Chantal Palmen.

Chantal Palmen: “Per locatie wordt aandacht besteed aan Sociale Veiligheid. Hieronder valt onder andere het thema Pesten en Plagen. We besteden dus ook aandacht aan de Week tegen Pesten. De posters van de themaweek hangen zichtbaar op in de schoolgangen zodat leerlingen en medewerkers weten dat de themaweek eraan komt. Daarnaast wordt in het infobulletin de themaweek aangekondigd en wordt verwezen naar de database Sociale Veiligheid. In de database kunnen mentoren het lesmateriaal en andere hulpmiddelen raadplegen om bijvoorbeeld uit te voeren in de mentorles. Denk hierbij aan filmeducatie, kletskaarten, lespakketten, interactieve games of lesbrieven waarmee op een laagdrempelige wijze dit thema, maar ook andere thema’s, wordt behandeld.”

Actueel lesmateriaal en protocol Sociale Veiligheid

Op Scholengemeenschap Sint Ursula wordt het lesmateriaal elk schooljaar vernieuwd en verrijkt met de lesmaterialen die elke themaweek worden gepubliceerd. De mentor maakt vervolgens de keuze welk lesmateriaal hij/zij in de mentorklas uitvoert. Niet alleen in het mentorlesprogramma wordt aandacht besteed aan pesten en plagen maar ook tijdens activiteitendagen of tijdens projecten.

Op elke school komt pesten en plagen voor, ook op Sint Ursula. Om de veiligheid voor leerlingen en medewerkers te waarborgen is door Maud Bouwens en Chantal Palmen een protocol Sociale Veiligheid geschreven.

Aan de hand van dit protocol Sociale Veiligheid kunnen alle betrokken partijen op eenzelfde wijze handelen waardoor de veiligheid van iedereen gewaarborgd wordt. Daarnaast is een groot gedeelte van de medewerkers geschoold in de No-Blame aanpak, een oplossingsgerichte aanpak om pesten te laten ophouden. Indien blijkt dat pestproblematiek blijft aanhouden en/of er sprake is van aanhoudend ongewenst gedrag worden evenals in Weert in Heythuysen en Horn passende instanties en/of de hulp van deskundigen ingeschakeld.