VerhalenLeon Moonen

75 jaar na de oorlog. Eeuwige dank aan de bevrijders

Ospel

75 jaar na de oorlog
Interviewreeks over hoe de Tweede Wereldoorlog zo vele jaren na het einde nog steeds een rol speelt in het leven van Limburgers.

Eeuwige dank aan de bevrijders

Niek Hendrix  (57) uit Ospel begon in het jaar 2003 aan een speurtocht naar de Amerikaanse bevrijders van Ospel. Het is de start geworden van een diepe betrokkenheid bij de Tweede Wereldoorlog.

Mijn vader zei altijd als hij over de bevrijding van Ospel sprak:

“Eén ding, vergeet niet wat die mensen voor ons hebben gedaan. Ik heb het gezien”.

 

Voor zijn ogen is namelijk een Amerikaanse soldaat met een ernstige verwonding aan de heup gestorven. De soldaat lag tegen de ouderlijke woning, een boerderij in het buitengebied van Ospel.Met een bevuild gezicht, stoppelbaard, sigaret in zijn mond bungelend en met watten in zijn wond gepropt om de bloeding enigszins te stelpen is hij doodgebloed”.

Toen mijn vader en zijn oudere broer hoorden dat de geallieerden op 6 juni 1944 in Normandië waren geland, hebben ze samen onmiddellijk een degelijke schuilkelder gebouwd. Bij de strijd om de Peel enkele maanden later hebben ze zich onttrokken aan de evacuatie en zijn ze in de buurt van de boerderij gebleven om het vee te verzorgen.

Mijn vader, destijds 17 jaar, heeft zodoende in dit niemandsland als één van de weinige burgers met zijn neus bovenop de gevechten gezeten.

Dat maakt indruk en veel van onze gesprekken gingen over de oorlog.

In de lente van 2003 werd ons kuikenfokbedrijf vanwege de besmettelijke Vogelgriep geruimd. Een rotperiode, maar om mijn hoofd leeg te maken en omdat ik noodgedwongen tijdelijk geen werk meer om handen had, ben ik begonnen met mijn onderzoek naar de bevrijding van Ospel. Mijn vader dacht dat ik niks meer over de Amerikaanse soldaten kon vinden, maar ik was vol vertrouwen dat dit dankzij internet wel zou lukken.

We hebben een weddenschap afgesloten: als ik de namen van de gesneuvelde Amerikanen in Ospel wist te achterhalen, dan zou hij mij een stukje grond schenken om een monument voor deze soldaten op te richten. Al heel vlug kwam ik op een website van de 7th Armored Division terecht, de soldaten die bij Ospel hebben gevochten. Deze website werd beheerd door Wesley Johnston, zoon van een Amerikaanse oorlogsveteraan. Hij was de amateurhistoricus van dit Amerikaanse legeronderdeel. Er was direct een goede klik en van deze gewezen analyticus van oliemaatschappij BP ontving ik informatie die werkelijk tot achter de komma klopte.

Samen met hem wist ik de namen van de gesneuvelde Amerikanen in de Peel te achterhalen en

in het jaar 2007 hebben we op de Plattepeelweg in Ospel een monument voor deze soldaten onthuld,

waarbij ook veteranen en familieleden van de omgekomen soldaten aanwezig waren. Gelukkig heeft mijn vader dit ook nog mogen meemaken. Drie jaar na de onthulling is hij helaas overleden.

Uit dit onderzoek en de intensieve samenwerking met Wesley Johnston zijn zoveel gegevens naar boven gekomen dat het niet alleen bij dit monument is gebleven. Het 7th Armored Division heeft van Normandië tot aan het einde van de oorlog op alle belangrijke strijdtonelen van West-Europa gestreden zoals de Peel en de Ardennen. In Nederland heb ik met medewerking van vele anderen nog vijf monumenten voor de gesneuvelden van deze divisie gerealiseerd, bijvoorbeeld op het Museumplein bij het Libertypark in Overloon en op het Kerkplein in Meijel. Ik ben diverse keren op de veteranenreünie in Amerika geweest en heb in de loop van de tijd ongeveer 300 Amerikaanse veteranen geïnterviewd. De belangstelling voor de oorlog had ik overigens al als jongeling, want vanaf mijn 13de levensjaar verzamel ik oorlogsspullen.

Op die leeftijd kreeg ik mijn eerste item, een Amerikaans magazijntasje voor patronen.

Al die tijd heb ik alles bewaard in dozen, totdat mijn vrouw in 2012 voorstelde om deze objecten in een museum tentoon te stellen.

Ik heb ongeveer 4.000 onderwerpen in een privémuseum te Ospel ondergebracht en mensen die geïnteresseerd zijn kunnen op afspraak deze collectie bezoeken. Op dit moment ben ik betrokken bij het filmproject “Some will never return”. De documentaire gaat over de bezieling van de adoptanten van een Amerikaans oorlogsgraf in Margraten. Het is de bedoeling deze film te verspreiden over alle basisscholen in Amerika.

De herinnering aan onze bevrijding is een belangrijk deel van mijn leven geworden mag je gerust zeggen, want verder ben ik onder meer betrokken bij een permanente expositie over de luchtoorlog bij de Huyskamer Daatjeshoeve in Nederweert. Samen met mede-initiatiefnemer Johan Bloemers wil ik in de toekomst dit museum nog verder uitbreiden en meer aandacht gaan besteden aan educatie. De Tweede Wereldoorlog vertelt ons belangrijke lessen over uitsluiting en vrijheid.

Afgelopen november stond opeens de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra op de stoep.

Dat kwam voort uit een ontmoeting op de Dutch-American Friendship Day. De ambassadeur kwam een krans leggen bij het monument op de Plattepeelweg. Een hele eer uiteraard voor ons werk, maar het doet vooral recht aan het offer dat deze gesneuvelde Amerikaanse soldaten voor onze bevrijding hebben gebracht.

Dat deze jongens de oceaan overstaken om ons te bevrijden van de tirannie is heel bijzonder geweest en verdient onze eeuwige dank.