Een prachtig afscheid, volledig aangepast aan deze coronatijd, stond gepland. Helaas compleet geannuleerd door het kerkbestuur. Overigens begrijpelijk! Hopelijk kan er op een later tijdstip wel nog gedag gezegd worden.
En kan pastoor Dieteren, door een echt afscheid met goed gevoel terugkijken op een fijne tijd in de parochies van Haelen, Buggenum, Nunhem, Horn, Neer, Roggel en Heibloem.
Onderstaand leest u een mooi interview met de Pastoor Dieteren, kapelaan Patrick Lipsch en kaplaan Rajan Arulray Nesaiyan.
-------------------------------------------------------------------------------------
‘Er zijn voor héél de mens, in tijden van versnippering’ Pastoor Dieteren geeft richting bij afscheid...
Wanneer in een tijd van ontkerkelijking een online petitie op touw wordt gezet om een pastoor voor zijn parochies te behouden, dan moet het wel om een bijzonder mens gaan. Al helemaal wanneer meer dan tweehonderd mensen die steunbetuiging ondertekenen.
Het overkwam Constantijn Dieteren (58), die bijna dertien jaar actief was voor de federatieparochies Haelen, Buggenum, Nunhem, Horn, Neer, Roggel en Heibloem. Niemand zat te wachten op een wisseling van de wacht zo lijkt het, Dieteren incluis, maar het bisdom Roermond besliste anders.
Tijd voor een gesprek dus, niet alleen met de vertrekkende pastoor, maar ook met zijn beoogde opvolger. Kapelaan Patrick Lipsch krijgt de taak de zeven parochies van het cluster Kana in Leudal onder zijn hoede te nemen. Ook voor de rol kapelaan moest dus een plaatsvervanger gevonden worden. Dat werd Rajan Arulray Nesaiyan, actief in Simpelveld, Bocholtz en Ubachsberg.
Schuiven
We ontmoeten het drietal op een stralende nazomerdag in het parochiecentrum van Haelen. Daar treffen we in eerste instantie verder Amalraj Arockiam op de koffie, pastoor in Stramproy, Altweerterheide, Swartbroek en Tungelroy. Ook hij is relatief nieuw: bisschop Harrie Smeets benoemde hem in functie in december 2019. Het regelmatig schuiven met geestelijken blijkt beleid van Smeets. Zo’n dikke twaalf dienstjaren op één plek, dat acht de bisschop wel het maximum. Daarover later meer.
Eerst spreken we nog over de vorm die het afscheid van pastoor Dieteren moet krijgen. Dat is in coronatijd immers nog een hele puzzel. ‘Een afscheid in de kerk van Haelen zou te veel mensen uitsluiten’ legt de pastoor uit. ‘Om dat coronaproof te houden zouden er maar tachtig mensen binnen mogen. In Nunhem of Buggenum zouden er dat zelfs maar twintig of dertig zijn. Een receptie is eveneens ondenkbaar in deze situatie. Bovendien willen de verenigingen ook graag afscheid nemen en dan vind ik het belangrijk dat dit op een goede manier gebeurt. Zo zijn we op het idee van een afscheidsdefilé gekomen. De overweging daarbij was vooral dat iedereen kan meegenieten. Op het ronde terrein dat we hebben uitgekozen (zie kader – red.) kunnen makkelijk 500 mensen, genodigden en parochianen, op een veilige manier deelnemen en is er goed zicht als de muziekverenigingen en schutterijen voorbij trekken.’
Mini-OLS
Het lijkt een soort miniversie van het OLS. En dat is een opzet die wel past bij de persoonlijkheid van Dieteren, zoals de parochies hem leerden kennen: een verbinder. Een man ook van niet te veel poespas. ‘Een mis? Te omslachtig. En twee speeches is genoeg. Er zijn trouwens nog wel meer praktische redenen om het kort te houden. Want het weer kan in deze tijd van het jaar natuurlijk alle kanten op.’
Ook de humor kenmerkt Dieteren, want waar we al associaties kregen met Koninginnedagen op Soestdijk ten tijde van Juliana, refereert de pastoor zelf meteen aan de legendarische sketch van Wim Sonneveld: ‘Er staan geen rododendrons op het terrein.’
Wie te laat geboren is moet op You Tube nog maar eens zoeken op ‘De Stalmeester’, voor die meesterlijke conference. ‘Vergeet niet te vermelden dat alle verenigingen en vrijwilligers welkom zijn, dus niet alleen de muziekgezelschappen!’ haast Dieteren zich toe te voegen. ‘Maar ze hoeven niet allemaal langs te trekken hoor, dat is trouwens ook niet te doen.’
Commotie
Tot zover de vorm. Maar er was dus meer aan de hand. Hoe kijkt Dieteren, nu een vertrek echt onomkeerbaar geworden is, terug op de commotie die er ontstond? Want veel mensen spraken – met name online – hun onbegrip uit over het bisschoppelijke vervangingsbeleid. ‘Wat mij echt opviel was dat kerkbetrokken mensen véél minder emotioneel reageerden dan anderen’, zegt de pastoor daar nu over. ‘Ik denk omdat zij wel weten dat een pastoor een passant is, hoe jammer ze het misschien ook vinden.
Maar als ik kijk naar de jeugd: de enige band die zij vaak hebben met de parochie is via de school. Die band wordt doorgeknipt en daar werd best intens op gereageerd.
Ik begrijp dat wel, maar het leven en de parochie gaan gewoon door. Hier zitten immers prima opvolgers klaar. Alle steunbetuigingen waren overigens even hartverwarmend, maar toen het duidelijk werd dat ze geen effect zouden hebben heb ik ook gevraagd om er mee te stoppen. Ik heb uiteindelijk natuurlijk ook zelf ‘ja’ gezegd tegen mijn benoeming in Schin op Geul, een mooie plek bovendien. En ondanks de belofte van gehoorzaamheid: het bisdom kan niet de Mobiele Eenheid inzetten om je naar een andere parochie te brengen. Al moet je moet wel een héél goede reden hebben om ‘nee’ te zeggen.’
Klonen
Even naar die opvolgers dan maar. De komende pastoor hoeft inderdaad nauwelijks ingewerkt te worden. ‘Ik ken absoluut al veel gezichten’ bevestigt de 44-jarige kapelaan Lipsch. ‘Maar pastoor Dieteren en ik zijn natuurlijk geen klonen van elkaar. Ik denk daarom dat het vooral belangrijk is mezelf te blijven in mijn nieuwe rol. Verder zal ook ik zeker contact zoeken met de verenigingen om te bepalen hoe we samen verder gaan. Het gaat er immers om de juiste mensen om je heen te verzamelen die met je meedenken. Want je kunt niet alles in je eentje. Zeker niet als je op zeven verschillende plekken werkt, waar overal weer verschillende ideeën en gebruiken heersen. Daar kun je geen standaard stramien op los laten.
’ Het zal bovendien een grote uitdaging voor Lipsch blijven om het contact met die altijd moeilijke doelgroep, de jeugd, in stand te houden.
‘Je bent tegenwoordig maar één van de vele boodschappers, dus we zullen ons moeten onderscheiden’ weet Lipsch.
‘Het feit dat de kerk er in een versnipperde samenleving is voor de héle mens, dat zou daarvoor een basis kunnen zijn’, lijkt Dieteren hem nog wat richting aan te geven.
Kapelaan Arulray Nesaiyan, die na de installatie van Lipsch hem in november bij zal staan, gaat het te ver om te zeggen dat hij met zijn 36 jaar meer binding met de jeugd heeft. In Bocholtz slaagde hij er niettemin in jongeren regelmatig te bereiken. Om ze vast te houden is wat moeilijker geeft hij aan. Vooral ook omdat ze elkaar beïnvloeden. Daarom koos hij vaak voor de weg via de ouders. ‘Ik bezocht communicantjes en vormelingen thuis om met de ouders over hun motivatie te spreken en hen te betrekken bij activiteiten. Op dit moment hebben we in Bocholtz toch zo’n 17 misdienaars, dat wil toch wel iets zeggen.’
Tot slot proberen we het nog één keer: Wat als pastoor Dieteren het écht helemaal zelf had mogen bepalen? ‘Dan was ik graag nog een paar jaar gebleven’ geeft hij eerlijk toe. ‘Maar één ding is zeker: ik eindig hier niet op een dieptepunt...’
Tekst: John Hölsgens
