Het thema van deze column ontstond na het zien van een film over een lerares die in haar nieuwe baan de opdracht kreeg om zeer onhandelbare en asociale jongeren te temmen. Van een naïeve jonge lerares groeit ze langzaam maar zeker toe naar de leefwereld van deze jongelui. Na een valse start koos ze er bewust voor om zich te verdiepen in hun wereld, een wereld zonder perspectief op een fijne en zorgeloze toekomst.
Met alles wat ze had geleerd kon ze haar opdracht niet waarmaken. Ze werd door de leerlingen uitgekotst, bedreigd en voor schut gezet. Haar voorgangers hadden dan ook in overspannen toestand de pijp aan Maarten gegeven. Zij was echter vastbesloten om in contact te komen met de klas en koesterde daarbij de hoop om deze jongeren iets te kunnen leren, al was het maar het verschil tussen een werkwoord en een bijvoeglijk naamwoord. Haar vasthoudendheid en empathisch vermogen, brak na veel gedoe uiteindelijk de weerstand bij de jongeren langzaam, maar zeker. Uiteindelijk wist ze zelfs het vertrouwen van de ‘leider’ te winnen en ze kwam op voor iemand die in een ruzie het onderspit moest delven. Ging naar de krottenwijk en sprak met de ouders, positief en met trots over hun kind. Elke ouder wil dat hun kind een betere toekomst krijgt. Deze diepe wens is de drijfveer voor ouders om hun kinderen, hoe lastig dan ook, te stimuleren om iets te worden en daarvoor heb je nu eenmaal een diploma nodig. Ze begon zich anders te kleden en gaf stoere karatelessen. Haar aanpak werd haar door de directie niet in dank afgenomen, want deze aanpak paste niet in het schoolsysteem.
===-=
Een mooi voorbeeld van de disconnectie tussen de systeemwereld en de leefwereld.
Ze ging kleine dingen zien en waarderen, zag de talenten in leerlingen en beloonde kleine succesjes. Uiteindelijk beloofde ze de jongeren als ze de eindstreep zouden halen, dat ze met z’n allen naar een mega -pretpark zouden gaan. Ze betaalde hun kaartjes, want deze leerlingen zouden nooit een kaartje kunnen betalen zonder te stelen of iets anders te doen om aan geld te komen.
Haar doorzettings- en incasseringsvermogen zorgde ervoor dat ze samen met de klas kon werken aan de lesstof die nodig was om het felbegeerde papiertje te halen. Ze nam zelfs de leider in bescherming en kreeg hem zover om zijn verhaal aan de directie voor te leggen en om hun steun te vragen. Maar helaas liep deze (reddings-)poging kapot vanwege de regels in het systeem! Een voor deze leerling cruciale stap, werd vermorzeld door het feit dat hij niet eens over de drempel kwam bij de directeur, omdat hij niet op zijn deur had geklopt! De directeur stuurde hem weg, met het gevolg dat hij diezelfde de dag werd vermoord.
Deze klap kon de lerares niet verwerken. Ze begreep toen pas dat vechten tegen het systeem een verloren strijd was. Ze nam ontslag!
Wat er toen gebeurde was het resultaat van haar vasthoudendheid en de inmiddels opgebouwde vertrouwensrelatie met deze leerlingen. Door aan te sluiten bij hun wensen, dromen en zorgen had ze ieder van hen gezien! Deze jongeren werden overal en door iedereen veroordeeld, waardoor ze bij voorbaat al geen kans kregen. Veroordeeld tot de straat, drugs en overleven. Doordat ze kleine succesjes hadden mogen ervaren, gezien werden in wie ze werkelijkheid waren, was er zowel in de persoon als in de groep iets veranderd. Ze kwamen nu op voor hun juf. De klas liet het er niet bij zitten en hielden de juf haar eigen spiegel voor.
‘Het kan toch niet zo zijn dat je jouw werk niet afmaakt en ons wederom letterlijk en figuurlijk op straat zet’, riepen ze. Haar doorzettingsvermogen kreeg ze als een boemerang van haar leerlingen terug en daardoor kon ze niet anders dan rechtop blijven staan.
Met steun van deze zogenaamde drop-outs en etterballen, toonde ze samen hun spierballen dwars door het systeem heen en waren aan het einde zowel de leerlingen, als de juf, winnaars!
Deze ene persoon in dit verhaal heeft een ieders leven voorgoed veranderd, inclusief dat van haarzelf! De moraal van dit verhaal is, ook al werkt het (school-)systeem niet mee, als je de wereld om je heen wilt veranderen, begint de eerste stap bij jezelf. Dit klinkt wellicht cliché, maar ook in onze veranderende en polariserende wereld, is het nemen van je eigen verantwoordelijkheid uiteindelijk de weg naar gelijkwaardigheid en respect.
Dat is de kracht van iemand echt kunnen en willen zien, wetende dat we allemaal gezien en gehoord willen worden. Is dit toch wat eenieder van ons uiteindelijk nodig heeft? Want als een iemand in jou, jouw ware zijn ziet, dan krijg je toch vleugels. Hoe moeilijk het soms vliegen is met één vleugel!
Iedereen verdient het om op een neutrale manier aan een ander te worden voorgesteld, dat echt samenwerken resulteert in de toekomst op een meer hoopvolle, vredige en inclusieve samenleving.
