ColumnsFrits Criens

Column Modertaal: DECEMBER door Frits Criens

Midden Limburg

'Woeë blieftj de tied,' zuchdje Ellie. Ich kós het neet laote väör te zègke: 'De tied blieftj neet, dae geit.' Ellie leet zich neet kinne en vroog: 'As doe det zoeë good wèts, woeë geit hae dan haer?' Gelökkig haaj ich dökker äöver det probleem naogedachtj. Dus ich zag: 'Det is ingewikkeldj. Volges mich is de tied opgedeildj in sjtökskes. Eder miens is eigenier van zien eige sjtökske tied. Det sjtökske geit mèt ziene eigenier mèt.' Ich vónj det het behuerlik sjlum klónk, waat ich zag. 'En as se dan doeëd geis,' vroog Ellie, 'woeë blieftj dien sjtökske tied dan?' Het keek mich loezig aan asof het wool zègke: Mich meuks se niks wies. 'As emes doeëd geit,' zag ich, 'is zien sjtökske tied op. Hae besjteit gewuen neet mier.'

 

Efkes waas het sjtil. 'Het is waal te merke,' zag Ellie, 'det het weer december is. De maondj van filosofere en sjlumme kal.' Daomèt waas väör hem de kous aaf. Ellie ging röstig wiejer mèt laeze. Ich zoot nog effe te knauwele op de zin woeë het mèt waas begós: 'Woeë blieftj de tied.' Die zin klinktj as ein vraog, mer is det neet. Het is ein saort verzuchting. Eigelik waertj d'r mèt gezagdj det de tied väör dien geveul helder geit as se wils. Doe begins aan ein fiëst en väör se het wèts, is het al aafgeloupe. As se aojer waers, tèltj det ouch väör ein gans jaor. Doe höbs het geveul det se de kerstboum net höbs aafgebraoke, terwiel se de noewe alweer begins op te zitte.

 

Väör situaties die dök väörkómme en woeë we neet zoeë good raod mèt weite, höbbe we in de taal vaste oetdrökkinge. Eigelik zeen die bedachtj väör get te zègke, zónger get te zégke. Ederein wètj waat waertj bedoeldj en nemes verwachtj ein echt antjwaord. Det is eine sjtille aafsjpraok. Ich haaj dus op Ellie zien 'Woeë blieftj de tied' niks mótte zègke of get ónnuezels wie 'Zègk det waal' of 'Det zaes se good.' Det lag ich Ellie oetgebrèdj oet. Het loesterdje gedöljig en zag: 'Het is mich get.'

 

2020, waek 49

Frits Criens

Frits: stadsdichter van Leudal, publiceert proza, poëzie, light verse en toneel in ABN en dialect. Zijn column Modertaal was bijna een kwart eeuw lang een van de hoogtepunten in Dagblad de Limburger. Ernst en humor zijn twee gelijkwaardige elementen in zijn werk, dat helder is en direct. Criens is een innemend performer en verteller die lezers en luisteraars boeit en meeneemt in zijn gedichten en verhalen.