Terug in de tijd in een land waar de levensstandaard zo laag is, dat je er vanuit ons perspectief niet zou kunnen overleven. Op bezoek en te gast voor een paar dagen bij de vader en moeder van een vriendin.
Acht uur rijden hier vandaan in Tsjechië, in een piepklein dorpje werd ik ongelofelijk hartelijk ontvangen. Ik had geen idee waar ik terecht zou komen en was helemaal gesloopt van de lange reis
.De gastvrouw had aangekondigd dat ze voor ons verse soep zou maken en dan zodoende zat ik meteen bij hun aan tafel. Daar zat ik dan, spannend van beide kanten. De volgende ochtend zag ik waar ik terecht was gekomen. Het appartement was prima, er was een goed bed, prima douche en een geweldig mooi uitzicht. Een wandeling rondom het huis gaf me een beeld over de leefomstandigheden. Een mooi huis, maar aan de buitenkant kaal en niet afgewerkt. Hun verhaal ging over schulden van de kinderen en ouders die hun kinderen met alles wat ze hadden, probeerde te helpen.
Het resultaat van hun zorg was een onafgemaakte huis. Naast het huis en de povere leefsituatie, kreeg ik langzaam ook inzicht in de persoonlijke situatie van de moeder. Door haar ziekte was ze vreselijk beperkt geraakt en de afgelopen 8 jaren niet uit huis geweest! Het feit dat ik nu bij hun op bezoek was, was voor haar feest. Feest omdat ze zich nu eindelijk weer nuttig voelde, ze kon weer zorgen en dat was het enige wat ze nog wel kon.
Met handen en voeten vertelde we elkaar verhalen. Toevallig waren er op dat moment net verkiezingen en dat was aanleiding om te praten over de politieke situatie. Mensen worden gedwongen tenminste 12 uur per dag te werken voor een loon dat minder dan de helft is dan het minimumloon in Nederland! Staken? Vergeet het maar, want dan staan er tien mensen in de rij om jouw plek in te nemen.
Geen keuze, ziek of niet, er moet toch brood op de plank komen. Op een middag mocht ik mee naar het bos om paddenstoelen te plukken. Een bijzondere ervaring, want dit had ik nog nooit gedaan en zeker niet met het doel om avondeten bij elkaar te plukken. Nog diezelfde avond zat ik aan tafel van mijn gastgezin paddenstoelen schoon te maken en te verwerken als voorraad voor de winter. De vrouw des huize raakte me nog het meest, want niet de armoede of het onafgemaakte huis waren voor haar het grootste probleem, maar het feit dat ze volkomen geïsoleerd was geraakt.
Ze kon niet weg, vanwege haar ziekte en angst om toevallen te krijgen. Ze kon niks eten, omdat haar hele lijf kapot was. Deze situatie kluisterde haar letterlijk en figuurlijk aan haar aanrecht en het fornuis. Gaandeweg voelde ik me steeds meer ongemakkelijker en kon ik alleen nog nederig toekijken hoe deze mensen in hun omstandigheden elke dag opnieuw er het beste van maken. Moeder zei met tranen in haar ogen dat ze geen keuze had en gewoon moest doorgaan met leven.
Hoe moeilijk en pijnlijk haar leven ook was. Gestolde tranen boven haar fornuis, maakte dat ik niet wist wat ik moest zeggen. Woorden leken overbodig en vanuit mijn eigen leefsituatie kon ik alleen maar dankbaar zijn en me schamen voor de dingen waar ik me soms druk over leek te maken. Ik realiseerde me meer dan ooit, hoe goed we het in ons land hebben.
En ja, ook in ons land is er veel armoede, pijn en verdriet, dat wil ik niet ontkennen en wil ik pijn en verdriet nooit vergelijken. De warmte die ik gevoeld heb bij elke hap die ik aan die tafel heb gegeten, was onvergetelijk. Een les voor het leven, een beeld van een vrouw - vol verdriet en pijn en zonder toekomstperspectief, heeft mijn kijk op het leven voorgoed veranderd.
Gestolde tranen op het fornuis, zullen me steeds eraan herinneren hoe belangrijk het is om nederig en dankbaar te zijn voor alles wat er gewoon elke dag weer opnieuw is.
