Freedom Ride wil de herinnering levend houden.
Frans Maassen hoopt op brede deelname naast toppers en coryfeeën
‘Mocht de jeugd al minder aangesproken worden door zaken als oorlog, bezetting en bevrijding, dan is er de laatste jaren toch echt wel aanleiding voor een kentering. Door de aanslagen over de hele wereld en de dreiging van Rusland bijvoorbeeld, dringt het toch ook wel door dat vrijheid en vrede niet meer zo vanzelfsprekend zijn.’
Aan het woord is niet een leraar geschiedenis of maatschappijleer. Ook geen politicus of veteraan. Althans geen oorlogsveteraan. Frans Maassen, van 27 januari 1965, was profwielrenner van 1987 tot 1995 en is een kind van de streek. De geboren Haelenaar was een veelzijdig renner die 57 overwinningen op zijn naam schreef, waaronder de Amstel Gold Race en de rondes van Nederland, België en Luxemburg. Bij zijn debuut in de ronde van Frankrijk won hij de rode trui (voor tussensprints), twee jaar later gevolgd door een etappeoverwinning. Na zijn loopbaan als wielrenner, werd Frans ploegleider.
Trots
Vorig jaar, meteen bij de eerste editie in Gelderland, raakte Frans al betrokken bij de Freedom Ride: een wielertocht waarbij een peloton van bekende en onbekende fietsliefhebbers op Bevrijdingsdag langs locaties fietst, die aan de Tweede Wereldoorlog gerelateerd zijn. Zo onder de indruk als hij toen was, zo trots is Frans nu dan ook dat zowel start als finish van de tweede editie in zijn eigen Haelen zal plaatsvinden.
Trots
Vorig jaar, meteen bij de eerste editie in Gelderland, raakte Frans al betrokken bij de Freedom Ride: een wielertocht waarbij een peloton van bekende en onbekende fietsliefhebbers op Bevrijdingsdag langs locaties fietst, die aan de Tweede Wereldoorlog gerelateerd zijn. Zo onder de indruk als hij toen was, zo trots is Frans nu dan ook dat zowel start als finish van de tweede editie in zijn eigen Haelen zal plaatsvinden.
Glorieus
Die vrijdag de 5e mei fietsen alle profs en begeleiders van Team LottoNL-Jumbo, waarvan Maassen ploegleider is, mee met deze bijzondere tocht. Alleen de renners die op dat moment deelnemen aan de Giro d’Italia zijn er niet bij. Maar daar staat dan wel weer een keur van beroemdheden tegenover, die zich op Bevrijdingsdag in de Leudalkern aan de start zullen melden. Toppers met een glorieus wielerverleden, zoals Tourwinnaars Joop Zoetemelk en Jan Janssen, maar ook Peter Winnen en Mathieu Hermans. Helden uit het heden als geboren Haelenaar Roy Curvers, Lars Boom en Robert Gesink, alsmede sterren uit andere sportdisciplines, waaronder ‘natuurlijk ‘ (want ook alweer uit Haelen afkomstig) mountainbiker Bart Brentjens, oud-doelman van PSV en ex-international Ronald Waterreus en ex-voetbalcoach Sef Vergoossen. Journalist Frits Barend rijdt mee en ook diverse lokale en provinciale politici geven acte de présence. NB Frits Barend heeft helaas afgezegd!
Idool
‘Dat die twee Tourwinnaars komen vind ik écht top’ bevestigt Frans. ‘Waarbij ik met Joop ook wel een heel speciale band heb. Jan is natuurlijk van wat langer geleden, maar met Joop heb ik zelf nog twee jaar samen in de ploeg gereden. Later waren we ook beiden ploegleider in de Vuelta en de Giro. In Spanje in 2003 werd ik eerste ploegleider en Joop tweede. Dat vond ik eigenlijk absoluut niet kunnen. Die man was mijn idool, hoe kon hij nou mijn assistent zijn? Dus ik belde hem om uit te leggen dat dit niet mijn idee was. Maar het maakte hem allemaal totaal niets uit. Dat is tekenend voor hem, Joop is altijd zo’n gewone man gebleven. Ik had hem vanmorgen nog aan de telefoon en toen ik zei dat hij mijn belangrijkste prominente gast was, corrigeerde hij me meteen weer: ‘Nee, iedereen is belangrijk!’. Zo is Joop.’
Hoogtepunten
‘Voor mij is dit in meerder opzichten een heel speciale dag’ zegt Frans. ‘Natuurlijk vanwege Haelen als start en finishplaats, vanwege het thema uiteraard, maar ook door al die mensen die hun medewerking al hebben toegezegd, deelnemers en vrijwilligers in de organisatie. Verder is het mooi dat deelnemers uit alle lagen van de bevolking welkom zijn om mee te fietsen.’ De Freedom Ride bestaat inderdaad uit een pelotonstocht van 110 kilometer en een vrije toertocht van 85 kilometer. Al naar gelang de fitheid kan iedereen inschrijven voor deelname aan één van de twee varianten. Hoogtepunten van de wielertocht zijn onder meer het rijden over de start- en landingsbaan van luchtmachtbasis Vredepeel. Daarbij zal ook de helikopter met artiesten die op het Bevrijdingsfestival in Roermond te gast zijn, een rol gaan spelen. Verder is er een stop op de Duitse militaire begraafplaats bij Ysselsteyn, een passage dwars door de hal van het Oorlogsmuseum in Overloon en de doortocht via de dorpskern van Venray.
Liberation Route
De Freedom Ride staat daarmee dus figuurlijk stil bij thema’s als oorlog, vrede en vrijheid. De Liberation Route Europe, een internationale route die de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend houdt, is daarbij leidraad. Vanaf de startlocatie bij Kasteel Aldenghoor in Haelen zetten de deelnemers aan de pelotonstocht om 10.00 uur, onder politiebegeleiding over de openbare weg, koers richting achtereenvolgens Neer, Kessel, Sevenum en Venray. Bij de stop in Ysselsteyn is er rond 13.10 uur een ceremonie, die ook kan worden bijgewoond door de deelnemers aan de individuele tocht, die vanaf 10.30 uur uit Haelen vertrekken. Na de ceremonie vervolgt het peloton zijn weg richting finish, waar die groep rond 15.00 uur verwacht wordt. Vanaf ongeveer 16.00 uur worden waarschijnlijk de eerste toertochtdeelnemers feestelijk onthaald.
Veilig
‘Het is niet zo dat ik als ambassadeur van de tocht meteen speciaal gelobbyd heb voor Haelen, maar toen ik hoorde dat men dit jaar voor deze regio wilde kiezen heb ik me natuurlijk wel sterk gemaakt’ verklaart Frans. ‘Er is hier zoveel fietscultuur en ik wist zeker dat je hier voldoende vrijwilligers zou kunnen regelen voor een evenement als dit. De vrije toertocht van 85 kilometer kan in het eigen tempo gereden worden. Het is bovendien fijn voor mensen die niet in een groot peloton durven rijden. Zelfs als prof vond ik dat ook niet altijd even prettig. Niettemin hebben we ook voor de pelotonstocht een zo veilig mogelijk parcours bepaald, waarbij wegkapiteins een belangrijke rol spelen door een soepel en behapbaar tempo bepalen, gemiddeld zo’n 27 kilometer per uur. Zo kan het ook voor iedereen een mooie dag worden’.
Zij aan zij
‘Tijdens de Freedom Ride ontmoeten dus topsporters, militairen, veteranen en politiemensen, maar zeer zeker ook toerfietsers elkaar op de fiets en rijden ze letterlijk zij aan zij langs historische plekken, die belangrijk zijn voor het besef van vrede en vrijheid. Dankzij medewerking van partijen als het vfonds (het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg), de Koninklijke Landmacht, het Nationaal Comité 4 en 5 mei, de politie, diverse Limburgse gemeenten en de provincie Limburg kunnen maximaal 1500 mensen deelnemen aan het evenement. Niet alleen op individuele basis, maar ook met bedrijventeams.’
Tourgevoel
‘Wat ook wel bijzonder is, is dat de pelotonstocht gewoon over de openbare weg kan gaan, zoals de Napoleonsweg en de Middenpeelweg. Normaal gesproken gaat dat natuurlijk niet, maar dankzij de begeleiding van de meest ervaren politiemensen van Nederland wordt het mogelijk gemaakt. Die jongens hebben bijvoorbeeld ook de Amstel Gold Race begeleid. Als je hierbij meerijdt krijg je dus echt wel een beetje het ‘tourgevoel’’, zo weet Frans. ‘Maar voor alle duidelijkheid: de toertocht gaat gewoon over het fietspad en de rijders die daar aan deelnemen dienen zich ook aan de normale verkeersregels te houden.’
Herdenking
‘De tocht draait om vrijheid en vrede, in combinatie met fietsen. Logisch dat mij dat aanspreekt’ zo motiveert Frans zijn ambassadeurschap. Maar het gaat niet alleen om die 5e mei. Bevrijdingsdag vormt natuurlijk toch een eenheid met de Dodenherdenking die daar op 4 mei aan vooraf gaat. Uiteraard ben ik dan zelf al in Haelen, maar waarschijnlijk gaan ook een aantal andere renners meelopen. Samen met de schooljeugd gaan we dan naar het kasteel, voor de twee minuten stilte en het blazen van ‘The last post’. Dat vind ik net zo belangrijk als de dag die daarna komt’
Jeugd
Frans vindt het ook van belang dat de jeugd actief betrokken wordt bij het herdenken van de Tweede Wereldoorlog. Dat streven deelt hij met bijvoorbeeld medeorganisator Liberation Route Europe, die zich daarnaast verheugd toont met de Kids Ride als onderdeel van het evenement. ‘We streven er gezamenlijk naar de herinnering aan de oorlog levend te houden bij een breed publiek. Het is mooi om te zien dat die boodschap in dit geval ook op jongeren kan worden overgebracht.’
Intentie
En dat is misschien wel het allerhoogste belang. In 1500 voorzag de humanist Erasmus een verzameling oude spreuken van commentaar. Dulce bellum inexpertis, luidde één van daarvan. Letterlijk vertaald: zoet is de oorlog voor de onervarenen. Erasmus schreef: ‘Iedereen die weet wat oorlog is, heeft er een afschuw van. Er is niets slechter en niets dat meer vermeden zou moeten worden.’ De denker gebruikte vervolgens zijn redekundig talent om bedrieglijke ideeën over oorlog te schetsen en te weerleggen.
Frans Maassen en de zijnen gebruiken hun sportieve talent om bewustwording tot stand te brengen. De ene weg is niet beter of waardevoller dan de ander. De intentie komt in beide gevallen voort uit passie. En dan is die intentie bijna altijd effectief…