Hij was pas achttien jaar oud toen Rex Moore Wingfield, door zijn vrienden kortweg Winkie genoemd, in december 1943 werd opgeroepen om zijn militaire dienstplicht te vervullen. Vanaf eind 1943 bereidden de geallieerden een grote invasie in Frankrijk voor. Deze aanval, die de codenaam Operation Overlord meekreeg maar vooral bekend werd als D-Day, begon op 6 juni 1944. In enkele weken werden zo’n drie miljoen geallieerde soldaten op de Franse kust in Normandië aan land gezet.
Van zijn gevaarlijke tocht door het deels nog bezette Noord Frankrijk, België en Nederland en met name van zijn verblijf in Midden Limburg heeft Rex Wingfield verslag gedaan in het prismaboek ‘The Only Way out’, in het Nederlands vrij vertaald, ‘Een Tommy in de Lage Landen’.
Als infanterist bij de pantsertroepen landde Rex Wingfield in augustus 1944 in Normandië. D-Day was al een maand of twee achter de rug. De opmars door Normandië, Noord Frankrijk en België verliep op enkele confrontaties met de vijand na voor Wingfield en zijn regiment vrij voorspoedig.
Op 22 september 1944 bereikte het Suffolk regiment Weert en betrok daar een voor die tijd moderne, in 1938 gebouwde kazerne van het Nederlandse leger, die kort daarvoor door de opgejaagde Duitsers in allerijl hadden verlaten. Rex Wingfield beschrijft hoe zij behalve twee door de Duitsers in alle haast achtergelaten anti-tank kanonnen ook een verschrikkelijke stank en wanorde aantroffen in en rond de Weerter kazerne. ‘In alle lokalen hing nog de ‘reuk van Teutonen’, voor onze Engelse gevoelige neus een aanwijzing voor het verblijf van onze vijand. Een mélange van de lucht van scherpe tabak en geweervet en een speciale vieze reuk waaraan – volgens de burgers – de Duitsers verslaafd waren. Het rook vagelijk naar ontsmettingsmiddelen. De deuren droegen nog de namen van Duitse soldaten. De muren hingen vol ‘Teutoonse schoonheden, dik en blond, dartelend in bergweiden.’
Bij verbouwingswerkzaamheden rond 1990 zouden nog Duitse opschriften zijn gevonden die destijds helaas onder de sloophamer zijn verdwenen. In november 1944 kreeg de kazerne nog bezoek van Dwight D. Eisenhower, opperbevelhebber van de geallieerden bij de landing in Normandië.
In de herfst en winter van 1944-1945 vocht Wingfield aan verschillende fronten in Brabant en Limburg. In het najaar van 1944 lag hij met zijn onderdeel de Queens gestationeerd in de steenfabriek tussen Thorn en Wessem. Rond de kerst in 1944 had het bataljon van Rex Wingfield stellingen betrokken rond Horn en Beegden.
Kerstmis 1944
Kerstmis heeft toch een bijzondere invloed op het gemoed van mensen. Zeker als men niet in de gelegenheid is om dit feest thuis met familie te vieren zoals de soldaten in zowel de eerste als in de tweede wereldoorlog. Maar dat Kerstmis, dit familiefeest bij uitstek, zelfs het oorlogsgeweld kan doen stoppen, al is het maar tijdelijk, bleek wel tijdens de eerste wereldoorlog in 1914 in de loopgraven rond het Belgische Ieper. Zowel de Engelsen als de Duitsers verwachtten toen, bij het begin van de strijd dat de oorlog snel afgelopen zou zijn. ‘Home before Christmas’, dachten de Britten en de Duitsers hoopten hetzelfde, ‘mit Weihnachten zu Hause’. Niets bleek minder waar. In plaats van thuis met de kerst lagen de soldaten in drassige loopgraven aan weerszijden van het front rond Ieper. Maar in die eerste kerstavond in de loopgraven klonken in 1914 geen geweerschoten. De uiterst primitieve leefomstandigheden waaraan de soldaten in deze winter waren blootgesteld riepen wederzijds respect op. Er klonken die avond geen geweerschoten maar in plaats daarvan de wereldwijd bekende kerstliederen, Stille Nacht, Heilige Nacht uit de Duitse loopgraven beantwoordt door het Engelse Silent Night, Holy Night. Hier en daar verscheen zelfs een kerstboom aan de rand van een loopgraaf. Voorzichtig klom de een na de andere soldaat uit zijn loopgraaf om toenadering te zoeken tot wat eerst de vijand was.
Kerstmis 1914 zorgde ervoor dat er voor even geen strijd en vijandschap was. Er werd gezamenlijk gezongen en gegeten, foto’s van het gezin werden tevoorschijn gehaald en er ontstond een vorm van verbroedering tussen de tegenstanders. Zelfs kleine presentjes weden uitgewisseld. Er werd zelfs een heuse ‘interland’ gevoetbald. Dit kerstbestand langs de hele frontlinie in België duurde van enkele uren tot zelfs enkele dagen.
Kerstavond 1944
Dertig jaar later zou zich een soortgelijk schouwspel voordoen maar nu bij de frontlinie aan de Maas bij Osen. De geallieerden, waaronder Rex Moore Wingfield, hadden zich ingegraven aan de westkant van de Maas en de Duitsers hielden aan de overkant het gebied nog bezet. Rex Wingfield beschrijft in zijn boek Een Tommy in de Lage Landen wat hij tijdens die kerstavond 1944 aan de Maas bij Osen samen met zijn maat Joe meemaakte: ‘Over het water klonken zingende stemmen: ‘Stille Nacht, Heilige Nacht’. “Hun voorste patrouilles”, fluisterde Joe. “Stil Joe, en luister!” Het eeuwenoude kerstlied zweefde plechtig door de vriesnacht. De oorlog was ver en onwerkelijk. Over de hele wereld werd Christus’ geboorte herdacht. De Duitsers aan de overkant van de rivier, de Engelsen aan deze kant, allen gemaakt naar Gods beeld en gelijkenis, allen waren God’s kinderen. De rivier bestond niet meer. De wereld was één grote door de maan beschenen weide. Het eerste couplet was uit. Na een korte stilte begon het tweede couplet maar nu van onze kant, ‘Silent Night, Holy Night’. Toen het lied uit was klonken ijle stemmen over het water: “Happy Christmas!”, “Fröhliche Weihnachten!”’
Bij de Slag om de Reichswald in februari 1945 raakte Rex Wingfield gewond en was de oorlog voor hem voorbij. Hij is later nog regelmatig teruggekeerd naar Beegden waar hij in het najaar van 1944 verschillende vrienden had gemaakt. Het boek ‘Een Tommy in de Lage Landen’ is zelfs opgedragen aan de inwoners van Beegden.
Na zijn militaire diensttijd werd hij docent klassieke talen Grieks en Latijn.
Op 28 juli 2013 overleed Rex Moore Wingfield op 88-jarige leeftijd in Alexander Court Care Home in Thetford (Eng.)
